MANAS DESTANI’NDAKİ BAZI SAYI YAPILARI VE SAYI İSİMLERİ ÜZERİNE

Authors : Tilek ŞARŞENBEK UULU

Pages : 122-137

Doi:10.7884/teke.431

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2015-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde Manas Destanı’nın 80’den fazla varyantı vardır. Bunların arasından klasik varyant olarak değerlendirilenlerden biri S. Orozbakov’un varyantıdır. S. Orozbakov’un insert ignore into journalissuearticles values(1867-1930); Manas Destanı’nı derleme faaliyetleri 1922-1926 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. Söz konusu varyantın metni toplam 180.378 mısradan oluşmaktadır. Destanın ayrı ayrı bölümleri 1940’tan itibaren yayınlanmaya başlamış olsa da metnin tamamı ancak 2010 yılında basılmıştır. Manas Destanı dil açısından önemli bilgiler arz etmektedir. Makalemizde Manas Destanı’nın S. Orozbakov varyantındaki sayıların bazı farklı yapıları üzerinde duracağız. Söz konusu destanda Eski Türkçedeki artukı kelimesini kullanarak katmalı yapıları oluşturma yönteminin korunduğu örneklere rastlamak mümkündür. Bunun dışında “bin” üzerindeki sayıların farklı ifade edildiği durumlar vardır. Genel Türkçede bilinmekte olan “miñ” insert ignore into journalissuearticles values(bin);, “tümön” insert ignore into journalissuearticles values(tümen); vb. sayı isimlerinin yanı sıra “yüz bin” ve milyonlu sayıları ifade eden sayı isimlerinin de kullanıldığı durumlardan bahsedilecektir.
Keywords : Manas Destanı, sayı isimleri, artukı, ilek, san, tümen