YAKIN KIRGIZ TARİHİNİN EFSANEVÎ KAHRAMANI ORMON HAN VE CAPARKUL TOKTONALİEV’İN “HAN ORMON” ADLI ROMANI ÜZERİNE

Authors : Halit AŞLAR

Pages : 1002-1018

View : 10 | Download : 9

Publication Date : 2017-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Ormon Han 19. yüzyıl Kırgız tarihinin en önemli simalarından biridir. Rus Çarlığı, Çin ve Hokand Hanlığı üçgeninde sıkışmış halkının bağımsızlığı ve geleceği için kutlu bir mücadeleye girişmiş ancak başarılı olamamıştır. Yüzyıllar sonra Ormon Han döneminde siyasi olarak bir araya gelebilen Kırgız boylarının bir kısmı Ormon Han’ın iktidarını değil, Rus Çarlığının iktidarını benimsemiş, bu yüzden Rus Çarlığının Kırgızistan topraklarını ele geçirmesi kolaylaşmıştır. Caparkul Toktonaliyev Han Ormon adlı romanında gerek Çarlık ve gerekse Sovyetler Birliği döneminde feodal ve zalim bir yönetici olarak tanıtılan Ormon Han’ı edebiyat sanatı içerisinde aklamak ve onun halkının bağımsızlığı ve geleceği için mücadele etmiş gerçek bir halk önderi olduğunu kanıtlamak ister gibidir. Yazar Ormon Han’ın faaliyetlerini ve dönemin olaylarını tahkiye ederken sık sık resmî belgelere başvurur. Kırgız edebiyatında bu tür romanların kaleme alınması ülkede millî şuurun gelişimine katkıda bulunmaktadır.
Keywords : Rus Çarlığı, Tarihî Roman, Kırgız Edebiyatı, Ormon Han, Caparkul Toktonaliyev