BATI TRAKYA - İSKEÇE VE GÜMÜLCİNE AĞIZLARINDA İKEN ZARF FİİL EKİNİN KULLANIM ÇEŞİTLİLİĞİ ÜZERİNE

Authors : Muharrem ÖZDEN

Pages : 1573-1591

View : 10 | Download : 5

Publication Date : 2018-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkçede zarf-fiil eklerinin eski dönemlerden beri kalıplaştığı ve yapım eki gibi kullanıldığı bilinmektedir. Bu eklerin kural dışı olarak durum ekleriyle kalıplaştıkları da görülen bir ses özelliğidir. Ek fiilin zarf-fiil şekli olarak çekimli fiiller ve isim soylu kelimelerden geçici zarflar oluşturan iken, diğer zarf-fiil eklerinden farklı olarak, doğrudan fiil tabanları üzerinde kullanılamamakta ancak ek-fiil insert ignore into journalissuearticles values(i-); yardımıyla çekimli fiiller ve isim soylu sözcüklere eklenerek şekil ve kullanım bakımından özel bir durum arz etmektedir. Türkiye Türkçesi yazı dilinde, başta geniş zaman [insert ignore into journalissuearticles values(-A/-I);r, -mAz);] olmak üzere, çeşitli zaman eklerine insert ignore into journalissuearticles values(-mIş, -yor, -AcAk); ve bazı isimlere insert ignore into journalissuearticles values(i-/y);ken biçimiyle eklenerek ünlü uyumu dışında kalan bu özel zarf-fiil eki, ağızlarda -kan/-ken biçimiyle uyuma girmiştir. Bu çalışmada kökeni ve kullanım alanına ilişkin çok çeşitli fikirlerin öne sürüldüğü iken zarf-fiil ekinin İskeçe ve Gümülcine ağızlarındaki durumu ele alınacaktır. Bölgede ek-fiilin zarf-fiili olan iken şeklinin pek çok allomorfu vardır. Bölge ağızlarında kullanılan bu zarf-fiil ekinin varyantları, aynı zamanda ölçünlü dil ve Anadolu ve Trakya ağızlarının geneliyle karşılaştırılmaya çalışılmıştır. Hem yapısal hem de anlamsal olarak farklı kullanımları ihtiva eden bu yapılar bölge ağızlarının zenginliği hakkında ipuçları vermesi açısından önemlidir.
Keywords : Türkçe, Zarf fiil, Ağız, İskeçe ve Gümülcine