Şuşa Zirvesi Odağında Azerbaycan - Türkiye İttifakı ve Uluslararası Etkisi

Authors : Aytekin ZEYNALOVA

Pages : 1-15

Doi:10.33712/mana.1097358

View : 9 | Download : 4

Publication Date : 2022-05-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Azerbaycan kültürünün beşiği Şuşa`da Milli Kurtuluş Günü`nde iki ülke cumhurbaşkanları tarafından imzalanan ittifak bildirgesi, dost ve kardeş ülkeler arasında yeni ilişkilerin ve gelecekteki işbirliğinin garantörü olacaktır. Belgenin 1921 Kars Anlaşması ile kıyaslanması, hatta bunun bir devamı olduğunun vurgulanması tesadüf değildir. 100 yıl önce Türkiye ile Rusya arasında imzalanan anlaşmanın, Sovyetlerin Nahçıvan`ı Ermenistan tarafından işgalini engellediği gibi, Şuşa Deklarasyonu da Ermenistan örneğinde olduğu gibi Azerbaycan`a karşı uluslararası güçlerin Karabağ`a yönelik herhangi bir tehdidini önlemeye hizmet edecektir. Deklarasyonun amacı bu tarihi yüzyıllar boyunca gelecek nesillere aktarmaktır. Yüz yıl önce, 1921`de Kars Antlaşması imzalandı. Türkiye, Nahçıvan`ın toprak bütünlüğünün garantörü oldu. Bugün Şuşa Deklarasyonu imzalandı. Türkiye, Karabağ`ın güvenliğini sağlamayı taahhüt etmiştir. Makale ile Azerbaycan ile Türkiye arasında yeni bir dostluk ve işbirliği aşamasının başlangıcı incelemektedir. Makalenin amacı, Azerbaycan-Türkiye ilişkilerinin gelecekteki yönünü netleştirmek ve Karabağ`daki inşaat çalışmalarının ve bölgedeki güvenliğin Bakü ve Ankara`nın himayesinde şekilleneceğini tarihe yazmaktır. Bu deklarasyon, Azerbaycan ile Türk bağımsızlığının sadece siyasi değil, aynı zamanda askeri, ekonomik, diplomatik ve medya platformunun yanı sıra eğitim, kültür, spor ve gençlik politikası olmak üzere tüm alanlarda entegrasyonunu göstermektedir. Deklarasyon, istikrar adası`nın kuruluşunun resmi duyurusuydu. Çünkü Şuşa Deklarasyonu sadece iki ülke arasındaki ilişkilerin değil, genel olarak bölge ülkeleri arasındaki ilişkilerin normalleşmesini ve karma bölgelerde uzun vadeli barışı sağlamıştır. Bu makalenin hazırlanmasında Azerbaycan tarih kitaplarında Kars Anlaşması ile ilgili hususlardan yararlanılmıştır. Bu tarihi kitaplar Azerbaycan`da okul eğitim programlarında yer almaktadır. Ayrıca siyasi uzmanların TV kanallarına ve haber sitelerine verdiği röportajlardan, Azerbaycan ve Türkiye`nin internet kaynaklarından da yararlanılmıştır. Sonuç olarak Azerbaycan ile Türkiye’nin kardeşçe, dostluk ve stratejik ittifak ilişkilerini en üst düzeye çıkardıkları görülmektedir.
Keywords : Kars Anlaşması, Şuşa Deklarasyonu, 1 Millet 2 Devlet, Zengazur Koridoru, İttifak Deklarasyonu