RATIONAL HUMAN MODEL IN ECONOMICS AND PSYCHOLOGY

Authors : Nadir EROĞLU, Ayşe AKTAŞ EROĞLU, İlhan EROĞLU, Nalan KANGAL

Pages : 57-68

View : 17 | Download : 5

Publication Date : 2018-12-07

Article Type : Research Paper

Abstract :İktisat biliminin metodolojisi başlangıçta başka bilim dallarından oldukça etkilenmiş, ancak daha sonra kendi içine kapanmış ve farklı bilim dallarıyla teması sınırlı olmuştur. Bir bilim dalında ilerlemeyi sağlayan önemli unsurlardan biri de diğer bilim dallarından elde ettikleri kazanımlar olmaktadır. İktisat bilimi sosyal bilimlerin tüm alanlarının yanı sıra fizik, tıp ve psikoloji ile de işbirliği yapmak zorundadır. Bu nedenle bilim adamlarının farklı disiplinlerdeki gelişmeleri ve bilgi birikimlerini kendi alanlarında daha çok kullanmaları gerekmektedir. Bu çerçevede alanımızla ilgili olarak, yerleşik iktisadın diğer bilim dalları ile ilişkilerinin yeterli olmadığını söyleyebiliriz. Yeni ekonomik faaliyetleri anlayabilmek ve buna ilişkin iktisat politikaları geliştirebilmek için öncelikle, elimizdekileri eleştirel bakış açısıyla değerlendirmek gerekmektedir. Sorun yerleşik iktisat anlayışı olan neo klasik iktisadın temel varsayımlarını dahi tekrar gözden geçirmeyi gündeme getirecek kadar önemli hale gelmiştir. Bu varsayımların en başında da rasyonel insan insert ignore into journalissuearticles values(homoeconomicus); modeli gelmektedir. İktisadı, rasyonel davranış varsayımlarının belirlediği bir yapı içinde düşünmek, insan davranışları üzerindeki rasyonel olmayan öğelerin göz ardı edilmesine neden olmaktadır. Freud’a göre, akla uygun ve bilinçli davranışlarımız tüm genel davranışlarımızın küçük bir bölümünü oluşturuyor. İnsanı bir bütün halinde değerlendiremezsek onu kavramımız da mümkün değil. Bunun için bilinç dışı insert ignore into journalissuearticles values(illa akıl dışı olması gerekmez); davranışlarımızın da irdelenmesi gerekir. Çalışmadaki metodumuz, yerleşik iktisadın metodunun ve temelde rasyonel insan varsayımının eksik yanlarını anlamaya çalışarak, iktisat politikalarına etkilerini vurgulamaktır. Bu amaçla yerleşik iktisadın rasyonel insan varsayımını sorgularken Kurumcu İktisattan, Davranış Ekonomisi bilim dalından, fizik, tıp ve psikolojinin kavramlarından oldukça faydalanıyoruz.
Keywords : Homo economicus, Rasyonalite, iktisat Metodolojisi, Nöroekonomi, Psikoloji, Davranışsal İktisat