TRT Repertuar Arşivine Giren Trabzon Yöresine Ait Türkülerde Kadın Algısı

Authors : Tuğcan Yılmaz, Sercan Kondiloğlu, Arslan Ardıç, Emre Uzun, Cihan Büke, Zühal Dinç Altun

Pages : 245-262

View : 48 | Download : 64

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu araştırmanın amacı TRT Türk Halk Müziği Repertuar arşivine girmiş Trabzon yöresine ait kırık havalarda kadına ilişkin algının incelenmesidir. Bu araştırma nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde tasarlanmış olup 102 Trabzon türküsüne ait sözler doküman analiz yöntemi ve içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Kadın temasının anlatılış özelliklerinin benzer ve farklı yönleri ele alınarak kadına yüklenen roller, statü ve duygu durumu açısından ele alınarak analiz edilmiştir. Tema ve kategoriler genelden özele doğru tümdengelim yol izlenerek veriler tablolar halinde sunulmuştur. Araştırmanın bulgularına göre; incelenen türkülerde 46 şiddet içerikli eser, 18 şiddet ve övgüyü aynı anda içeren eser, 10 övgü içeren eser ve 28 kadınla ilgili söz içermeyen eserden oluştuğu görülmektedir. Şiddet ifadelerinin ağırlıkta olduğu ve sözel şiddet, cinsel şiddet, fiziksel şiddet, sosyal şiddet ve psikolojik şiddet unsurlarının yer aldığı görülmektedir. Olumlu olarak ise; fiziksel görünüm üzerinden sevgilinin güzelliği övülmüştür. Bu makale ile birlikte; rol model sayılabilen bestecilerin örnek kişi olmaları gerektiği ve topluma kazandırdığı eserlerde, daha yapıcı, birlik, beraberlik, kardeşlik, iyi niyet, övgü gibi daha güzel duyguları, kadınlara nasıl davranılması gerektiği gibi sözleri eserlerinde bulundurmaları gerektiği önerilmektedir. Bu bestecilerin kadına şiddet içerebilecek sözleri eserlerinde kullanmamaları, daha önce yazılmış eserlerin TRT ve diğer müzik kurumlarına kabulünde ciddi bir denetleme sürecinden geçilmesi gerektiği önerilmektedir.
Keywords : TRT, Repertuar, Türkü, Kadın, Şiddet, Övgü