Osmanlı Dönemi’nde Kudüs’ün Tanınmış Ailelerinden Hüseynîler

Authors : Muttalip ŞİMŞEK

Pages : 39-76

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2019-06-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Dinî bir hüviyeti bulunan ve Müslümanlar için önemli bir yere sahip olan Kudüs`e Osmanlı sultanları büyük ehemmiyet vermiş ve şehirde ikamet eden âlim, fâkih, müderris, seyyid ve şerifleri himaye etmişlerdi. Bunlar içerisinde Hz. Muhammed`in soyundan gelen seyyid ve şerifler Osmanlı sultanları tarafından daima korunup kollandığı gibi, yine Osmanlı toplumu içerisinde her bakımdan büyük hürmet görmüşlerdir. Kuruluş yıllarından itibaren bu zümre, kendilerine tanınan askerlik ve vergi muafiyetinin yanında insert ignore into journalissuearticles values(Memluk Dönemi`nin aksine); idarî yapı içerisinde de her zaman yer bulabilmiştir. Hüseynî ailesi asırlarca Kudüs`te bulunan kutsal mekânların insert ignore into journalissuearticles values(Mescid-i Aksa ve Kubbetü`s-Sahra Camii); muhafızlığını üstlenmiş, dört büyük mezhepten Hanefîlerin müftülük makamını ellerinde bulundurmuş ve her şeyden önemlisi Hz. Peygamber`in soyundan gelen ve Kudüs`te yaşayan seyyid ve şeriflerin reisliğini insert ignore into journalissuearticles values(Nakîbüleşraf Kaymakamı); yapmışlardı. Böylesine önemli makamları elinde bulunduran Hüseynî ailesi, 18. yüzyılın başlarında Nakîbüleşraf Muhammed b. Mustafa el-Hüseynî`nin isyanında olduğu gibi, Tanzimat Döneminde de kimi zaman Osmanlı idarecileriyle anlaşmazlık içerisine girmişler ve belirli bir süre sahip oldukları makamlar ellerinden alınmıştı.              Tanzimat Döneminin, diğer pek çok bölgeye olduğu gibi, Kudüs`e de bazı etkileri olmuş ve bu değişimden belki de en fazla bu aile etkilenmiş; kimi zaman gözden düşmüş, kimi zaman da tekrar önemli görevler kendilerine tevcih edilmişti. Bu cümleden olmak üzere, bu çalışmada, öncelikle Kudüs ve çevresinde öne çıkan aileler hakkında bilgi verilecek ve Osmanlı idarî yapısı içerisinde bu ailelerin kendilerine hareket alanı bulmalarının nedenleri ifade edilecektir. Daha sonra Tanzimat döneminde, Hüseynî ailesinin idarî yapı içerisindeki durumları ile sosyal ve ekonomik hayatta nasıl bir konuma sahip oldukları ortaya konacaktır.
Keywords : Osmanlı Devleti, Kudüs, Hüseynî Ailesi, Nakîbüleşraf, Seyyid ve Şerif