MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGEDE HAK VE YETKİ DAĞILIMIYLA İLGİLİ BELİRSİZLİKLER BAĞLAMINDA DENİZDE YAKIT İKMAL FAALİYETLERİNİN HUKUKÎ DURUMU

Authors : Ali BAL

Pages : 1-95

Doi:10.47136/asbuhfd.1075825

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2022-06-20

Article Type : Research Paper

Abstract :BM Deniz Hukuku Sözleşmesiyle (BMDHS) kodifiye edilen münhasır ekonomik bölgede (MEB) kıyı devletine başta bölgenin doğal kaynakları üzerinde olmak üzere çeşitli haklar ve yetkiler verilmiştir. Buna mukabil, diğer devletlerin de, MEB’de, açık denizlerde öteden beri tanınan serbestliklerden bir kısmına -Sözleşmenin ilgili hükümlerine tâbi olarak- sahip olduğu kabul edilmiştir. Sözleşme, kıyı devletine veya diğer devletlere verilmeyen hak ve yetkilerle ilgili ihtilafların ise, olayın koşulları ve ilgili tarafların menfaatleri gözetilerek hakkaniyet temelinde çözümünü öngörmektedir. Kapsamlı ve değişik ihtimalleri dikkate alan düzenlemelerin varlığına rağmen, MEB’deki faaliyetlerin kıyı devletinin mi yoksa diğer devletlerin mi yetki alanına girdiğinin tespiti her zaman kolay değildir. Bahsi geçen hükümler, yoruma açık ifadeler içerdiği gibi, genellikle Sözleşmenin diğer ilgili maddeleriyle birlikte değerlendirilmeyi de gerektirmektedir. BMDHS’de açıkça düzenlenmeyen MEB’de yakıt ikmal faaliyetleri açısından hangi devletin ne ölçüde yetkili olduğu hususu da, çeşitli uyuşmazlıklara yol açmakta ve gerek Sözleşme hükümlerinin gerek ilgili faaliyetin amaç ve özelliklerinin dikkatlice ele alınması ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışma, MEB’de yakıt ikmal faaliyetlerinin hukukî durumunu, ilgili hak ve yetkilerin dağılımı, yargı kararları ve akademik yaklaşımlar ışığında incelemeyi, değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
Keywords : BMDHS, UDHM, MEB, Egemen Haklar ve Yetki, Serbestlikler ve Denizin Uluslararası Hukuka Uygun Diğer Kullanımları, Denizde Yakıt İkmali