Sanatta Esinlenme Süreçleri, Beethoven`dan Tolstoy`a Tolstoy`dan Günümüze: Kreutzer Sonat

Authors : Zoumroud ALİEVA

Pages : 69-82

Doi:10.24186/vakanuvis.415867

View : 11 | Download : 4

Publication Date : 2018-04-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Makalenin amacı, « Kreutzer Sonat » olarak da bilinen, Ludwig Van Beethoven’ın keman ve piyano i ç in yazdığı 9 numaral ı sonatının, dünyadaki bir çok sanatçının eserlerinin yaratılma süreçlerini nasıl etkilemiş olduğunu irdelemektir. Buna en önemli örnek olarak Lev Tolstoy’un 1889 yılında yayımladığı aynı isimli romanı ‘ Kreutzer Sonat’ ı gösterebiliriz. Bu uzun öykü mutsuz bir ç iftin hayatını yok eden yıkıcı bir aşk, yakıcı bir öfke ve öldürücü bir kıskan ç lığı konu alır. Tolstoy’un bu eseri Rus edebiyatında 19.yüzyıl ayrıcalıklı sınıfların kültüründe kadının rolünü, aile düzenini sorgulayan, aşk, evlilik ve kadın cinselliği ile ilgili farklı düşünceleri ifade eden ve zamanında uygunsuz olarak algılanan bir eser olarak tanınır. Lev Tolstoy’un uzun öyküsüne Beethoven’ı n Kreutzer Sonat’ ı ile aynı ismi vermiş olması Beethoven’ın müzikte yaptığı devrimsel tavıra adeta bir göndermedir. Edebiyatçı kimliğiyle Tolstoy’un, birkaç düzeyde « Kreutzer » kelimesine çeşitili anlamlar yüklediğini  görmekteyiz. Eserin, yaratma sürecinde bi ç imsel, dönemsel, düşü nsel ve benzeri t üm engelleri aşan bir atılımla sanatta özgür ve özgün düşüncenin gelişmesinde Beethoven’nın atılımına benzer bir ç izgi izlediğini göstermiştir. Tolstoy’un bu eserinin gerek isminin seçilmesinde, gerekse içeriğindeki tavırda, müziğe bu kadar vakıf olmasının da rolü vardır. Yakın arkadaşı Nikolai Rubinstein’ın Tolstoy’un bir sorusuna cevap olarak Beethoven’ı n Kreutzer Sonat ı’nın ç ağının kalıplarını kıran birinci bölümüne dikkat ç ekmesinin bu esinlenmede büyük bir rolü olduğu düşünülür. Makale öncelikle bu iki büyük sanatçının eserlerinin ortaya çıkış ve tarihte yer alış süreçlerini mercek altına alacak ve yine Beethoven’in sonatın müzikal kalıplarını  kırıp, müzik dünyasında önce derin şaşkınlık ve daha sonra hayranlık yaratan Kreutzer Sonatı’nın, tarihte diğer sanatlarda da hiç bitmeyen yansımalarına ve bundan esinlenmiş diğer  sanat eserlerine dikkat çekecektir.
Keywords : Beethoven, Tolstoy, Kreutzer Sonat, Sanatta Esinlenme