Türkiye’de Bir Kurumsal Girişimcilik Örneği: Eczacıbaşı Firması ve Nejat F. Eczacıbaşı Dönemi (1942- 2002)

Authors : Orhan Çakmak

Pages : 1810-1855

Doi:10.24186/vakanuvis.1559587

View : 71 | Download : 144

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Sosyo-ekonomik yapının kamu politikalarıyla baskı altına alınarak millileştirilmeye çalışıldığı dönemin, İzmir’de memurluktan ayrılarak ticari hayatına başlayan İttihatçı Süleyman Ferid Bey’in en büyük oğlu olan Nejat Ferit Eczacıbaşı’nın girişimcilik faaliyetlerinin, siyasi gelişmelerine göre analiz edilmesi, çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır. Eczacıbaşı firmasının faaliyetlerinin, dönemin kamu politikalarının değişim/dönüşümünü nasıl tasvip ettiği ve bu politikalara göre girişimcilik faaliyetlerini nasıl yönlendirdiği, gerekçeleri ile birlikte incelenmektedir. Bu incelemeler sırasında, dönemsel iktisadi yapının temel karakteristik özellikleri tespit edilmekte ve Eczacıbaşı firmasının bu yapıya nasıl uyum sağladığı veya bu politikaları nasıl içselleştirdiği ortaya konulmaktadır. Ekonomi politikalarının muhtevasında ve uygulanışında bir değişiklik meydana geldiği zaman, girişimciler bu farklılığa uyum sağlamanın bir yolunu en kısa zamanda elde etmişlerdir. Eczacıbaşı firması da devlet ve iş dünyasının girift, müphem ve kendine özgü bu ilişkilerine iştirak etmiş hatta önemli görevler üstlenmek için İttihatçı Süleyman Ferid Bey döneminde olduğu gibi, “Mektepli Türk Müteşebbis”i olan Nejat Bey döneminde de her zaman için nasıl ve ne şekilde hazır oldukları, bu çalışmada ifade edilmektedir. İktisadi örgütlenme tarzı ile girişimcilik faaliyetleri arasında doğru orantılı bir ilişki olduğu, Eczacıbaşı firmasının girişimcilik faaliyetlerinin dönemsel analizinden anlaşılmaktadır. Çalışmanın en önemli çıktısı ise yurtdışı eğitimi ile tecrübe ettiği kurumsal girişimcilik sürecinin başlatılması gerekliliğinin farkında olan Nejat Bey’in, ailesinin başardığı süreci ve mekânı kullanmayıp İstanbul’u tercih etmesinin sosyal, siyasal ve ekonomik nedenlerinin izahatıdır.
Keywords : Kurumsal Girişimcilik, Eczacıbaşı Firması’nın İstanbul’daki Faaliyetleri, Türkiye’nin Eczacıbaşısı, Nejat Ferit Eczacıbaşı, Girişimcinin Mevzilenmesi