Küresel Ticaret Yolları ve Çin Doğu Türkistan\\\'a Etkileri

Authors : Tekin Tuncer

Pages : 2370-2410

Doi:10.24186/vakanuvis.1567429

View : 85 | Download : 106

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Çin\\\'in Kuşak ve Yol Girişimi, küresel ekonomide etkisini artırma ve ticaret yollarını yeniden şekillendirme amacıyla başlattığı büyük ölçekli bir altyapı ve kalkınma projesidir. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in 2013 yılında açıkladığı bu girişim, kara ve deniz yollarını kapsayan geniş çaplı altyapı projeleriyle çeşitli ülkelerle ekonomik bağları güçlendirmeyi hedeflemektedir. Bu çerçevede atılan altyapı projeleri, küresel ticaret yollarını yeniden şekillendirirken, jeoekonomik büyüme stratejilerine önemli katkılar sunmaktadır. Bu çalışma, Kuşak ve Yol Girişimi’nin Doğu Türkistan üzerindeki stratejik önemine odaklanmakla birlikte, girişimin jeoekonomik büyüme, siyasi etkiler ve risk yönetimi boyutlarını da ele almaktadır. Doğu Türkistan, enerji transfer yollarındaki merkezi konumu nedeniyle Çin’in ekonomik büyüme stratejisinde önemli bir rol oynamaktadır. Ancak bölge, jeoekonomik etkilerin yanı sıra, etnik ve sosyal gerilimlerle de ön plana çıkmaktadır. Bu gerilimlerin temelinde; Çin’in uyguladığı demografik değişim politikaları, Uygur halkının kültürel ve dini baskılara maruz kalması, ekonomik fırsat eşitsizlikleri ve sıkı siyasi kontrol mekanizmaları yer almaktadır. Özellikle Han Çinlisi göçü, Uygur Türklerinin kültürel kimliğinin erozyona uğraması ve ekonomik refahtan dışlanması, etnik ayrışmayı derinleştirerek sosyal huzursuzluğu artırmaktadır. Kuşak ve Yol Girişimi, bölgesel kalkınma, altyapı gelişimi ve küresel entegrasyon gibi fırsatlar sunarken; borç tuzağı diplomasisi eleştirileri, çevresel ve sosyal riskler, güvenlik sorunları ve yönetim zorlukları gibi ciddi siyasi ve ekonomik riskler barındırmaktadır. Bu nedenle, girişimin uzun vadeli etkileri, Çin’in küresel stratejik hedefleriyle uyumlu olsa da önemli riskler taşımaktadır.
Keywords : Çin, Kuşak ve Yol, Doğu Türkistan, Küresel, Ticaret, Rotalar