Şanlıurfa Bedesteni (Kazaz Pazarı) Üzerine Mimari Bir Değerlendirme

Authors : Hakan DEMİR, Fatma Meral HALİFEOĞLU, Hale DEMİR KAYAN

Pages : 143-155

Doi:10.16971/vakiflar.1056104

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bedestenler mücevher, değerli taşlar, silâhlar, müzeyyen koşum takımları ile değerli kumaşların satıldığı yerlerdi. Genel olarak kapalı çarşı, arasta gibi yapılar bedesten ile karıştırılmaktadır. Oysaki hanlar, pazarlar ve arastaların arasından bir kale gibi olması nedeniyle sıyrılan bedestenler, şehirlerde merkezi konumda ve tek olmaları sebebiyle de farklıdır. Şanlıurfa Bedesteni, Şanlıurfa ili, Eyyübiye ilçesi, Pınarbaşı Mahallesi tarihi hanlar-çarşılar bölgesinde yer almaktadır. Yapının kuzeyinde Gümrük Hanı, güneyinde Koltukçu Pazarı, doğusunda Hanönü Çarşısı, batısında Sipahi Pazarı bulunmaktadır. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman zamanında, 1566 tarihinde, Urfa Valisi Behram Paşa tarafından yaptırıldığı tahmin edilmektedir. İpeğin el ile işlenerek oluşturulması anlamına gelen ‘Kazazlık’; ürünlerinin yapılarak satıldığı bedesten, bu sanatın önemini yitirmesi sonucu değişmiş ve yöresel kıyafetlerin satıldığı bir yer halini almıştır. Halen Rızvan Ahmet Paşa Vakfı mülkiyetinde olan Şanlıurfa Bedesteni’nde ilgili vakıf tarafından kiralanan mekânlar, kullanıcıları tarafından yöreye özgü kıyafet, vb. ürünlerin satıldığı dükkânlar olarak işlevini sürdürmektedir. Bu çalışmada; Şanlıurfa Bedesteni insert ignore into journalissuearticles values(Kazaz Pazarı);’nin mimari ve yapısal özellikleri ile yapının bedesten tipolojisindeki yeri anlatılmaktadır.
Keywords : Bedesten, Geleneksel Ticari Alan, Arasta Plan Tipi Bedesten