ENDÜLÜSLÜLERİN OSMANLI ÜLKESİNE GÖÇÜ VE ENTEGRASYONU

Authors : Hasan Fehmi OCAK

Pages : 17-31

View : 8 | Download : 15

Publication Date : 2018-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :    Çalışmada Reconquista hareketi neticesinde, Endülüslü Müslümanların (Müdeccenler veya Moriskolar) ve Yahudilerin (Sefarad ve İberya) Osmanlı Devleti’ne yapmış oldukları göçler, sebep-sonuç ilişkisi içerisinde ele alınacaktır. Göç eden unsurların, göç ettikleri yerlerde yaşadığı adaptasyon ve entegrasyon süreci hakkında bilgi verilecektir. Çalışmada sırasıyla İberya yarımadasının içinde bulunduğu siyasi, kültürel ve sosyo-ekonomik durumundan söz edilecek, dinlerin bölgedeki yeri tartışılacak, göç öncesi Osmanlı-Endülüs ilişkisine değinilecektir. Ayrıca Reconquista hareketinin oluşum safhaları ve sonuçları hakkında bilgi verilecek olup Osmanlı Devleti’nin siyasi durumu ve Reconquista hareketi karşısındaki tutumu ele alınacaktır. Reconquista hareketini üç aşamalı olarak ele almak mümkündür. Bu aşamalardan ilki 718’den 1085’e, ikincisi 1085’ten 1238’e ve son aşama olan 1238’den 1492 yılına kadar devam eden aşamadır. Zira 1492 yılında İberya yarımadasında İslam hakimiyeti son bulacak fakat İberya’dan göç eden Müslümanların ve Yahudilerin gerek Osmanlı’da gerekse Amerika ve diğer Avrupa ülkelerinde etkisi (iktisadi, sosyokültürel ve siyasi) zamanla değişkenlik göstererek günümüze kadar gelecektir. Son olarak Endülüslülerin Osmanlı Devleti’ne göçü, Osmanlı Devleti’nin ve halkının göçmen unsurlara karşı tutumu ve Osmanlı entegrasyonunun başarısının altındaki sebepler ve bu başarının sonuçları yer alacaktır. Osmanlı bünyesinde yer alan Endülüslü göçmenlerin entegrasyonu sırasında birtakım problemler olmuşsa da bu problemler zamanla en aza indirgenerek, çeşitli imtiyazlar tanınarak, çeşitli meslek grupları ve ticaret yoluyla zamanla refah seviyeleri artmış gerek diplomaside gerek askeri alanda gerekse saray bünyesinde önemli işler başarmış olmakla birlikte kendileri ile gelen Endülüs kültürüyle de Osmanlı içerisinde yer alan renkliliği daha da canlandırmışlardır. Göç öncesinde, göç esnasında ve göç sonrasında meydana gelen olaylar, edisyon kritik yöntemi ile tahlil edilecek, olaylara sadece Doğu perspektifinden değil aynı zamanda Batı perspektifinden de bakılmaya çalışılacak olup gerek doğulu gerekse batılı tarihçilerin anlatımları göz önünde bulundurularak çalışma sonlandırılacaktır.   
Keywords : Reconquista, Müdeccenler, Sefahadlar, Endülüs, Osmanlı, Göç, uyum