KUTADGU BİLİG VE DİVÂN-I HİKMET’TE ÖLÜM ALGISI

Authors : Şengül Doğan

Pages : 83-94

View : 82 | Download : 48

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Türklerin İslamiyet’i kabul ettiği dönemlerde bu zamana tanıklık eden pek çok düşünürlerimiz var olmuştur. Bunlardan birisi 11. yy’da Kutadgu Bilig eserini yazan hem İslam öncesi Türk düşüncesi hem de İslam sonrası Türk düşüncesini eserinde işleyen, tasvir eden düşünürümüz Yusuf Has Hacib (1017-1077)’tir. Diğer önemli düşünürümüz ise 12. yy’da Divan-ı Hikmet adlı eseri kaleme alan Türklerin İslamiyet’i benimsemelerinde tasavvuf anlayışının yer edinmesinde büyük rolü olan mutasavvıf Ahmet Yesevi (1093-1167)’dir. Her iki düşünür zamansal olarak yakın bir döneme tekabül etmiş olup tefekkür dünyaları insanın erdemli bir şekilde hayatını idame ettirmesi gerektiği ve yaşamın anlam kazanmasının ölüm bilinciyle zuhur ettiğini ifade etmişlerdir. Ölüme yapılan vurgu nihayetinde ahiret hayatına olan hazırlığı vurgulamaktadır. Bu çalışmada Kutadgu Bilig ve Divan-ı Hikmet eserlerinde yer verilen insanın bu dünyada iyi ameller işlemesi gerektiği, nefsin kötü hallerden sakındırılması, bedenin dünya albenilerine esir olmaması, ruhun yetkinleştirilmesi için insanın ölüm bilinciyle nasıl eylemesi gerektiği hususlarına değinilecektir.
Keywords : Kutadgu Bilig, Divan-ı Hikmet, Türk-İslam Düşüncesi, Ölüm