Günahlara Alışmak: İtikadi Problemlere Alışkanlık ve Günah İlişkisi Bağlamında Bakabilmek

Authors : İsmail ÇEVİK

Pages : 173-206

Doi:10.32955/neu.istem.2021.7.1.05

View : 7 | Download : 4

Publication Date : 2021-06-22

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanın hayatı boyunca farkında olarak ya da olmayarak sahiplendiği tecrübeleri ve birikimleri bulunmaktadır. Bu kazanımlar genel olarak alışkanlık, itiyat, huy, meleke gibi isimler ile tanımlanmaktadır. Toplumun diğer fertleri tarafından beğenilen ve övülen davranışlar kabul görürken, tasvip edilmeyen davranışlar kötü olarak nitelendirilmektedir. Alışkanlıklarımız günlük hayatın vazgeçilmez unsurlarındandır. Bilinçli olmaktan çok, düşünüp planlamadan ortaya çıktıkları için, hayatı kolaylaştırarak pratik ve akıcı hale getirmektedir. Ahlaki davranış ve erdemleri alışkanlık haline getirmek her ne kadar olumlu olsa da, dinî düşünce ve ibadet hayatı bağlamında düşünüldüğünde, zamanla, bilinç/şuur kaybolmakta, düşünülmeden yapılan hareketler haline gelebilmektedir. Farkındalık ve bilinç devre dışı kaldığında dinî düşünce ve yaşam biçimi yozlaşma belirtileri göstermektedir. Alışkanlık ile şekillenen yaşam biçimi, günlük hayatın akışı içerisinde küçük günah olarak görülen bazı davranışların, pratikte dinî açıdan bir sakıncası yokmuş gibi algılanmasına sebep olmaktadır. Kişiler Kuran ve sünnet ışığında hayatını şekillendirmek yerine, yaşadığı gibi inanmaya başlayan, kendilerine özgü bir din algısı geliştirmektedir. Ayet ve hadisler, zayıf fetvaların kaynak kabul edildiği tevil ve zorlayıcı yorumlar ile gerçek anlamının ötesinde anlaşılmaktadır. Bu durum, Müslüman toplumu, itikadi açıdan vahim sonuçlar doğurabilecek noktalara götürmektedir. Bu çalışmamızda söz konusu hususlara dair alışkanlık özelinde değerlendirme ve tespitler ortaya konulacaktır.
Keywords : Alışkanlık, İtikat, Bilinç, Farkındalık, Yozlaşma