Hayvan Hakları Bakışıyla Boşanma: Yeni Bir Çözüm Yolu Olarak Hayvan Velayeti

Authors : Buse Duru

Pages : 215-258

View : 87 | Download : 66

Publication Date : 2025-01-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Hayvanların insan hayatında varoluşları eski bir olgudur. Ancak, zaman içerisinde insan hayatının özel ve genel anlamda değişimiyle beraber, hayvanların insan hayatındaki statüsü ve buna bağlı olarak hukuk içindeki konumları ve hukuki olgu veya olaylar sonucundaki etkilenme düzeyleri de değişmiştir. Bu noktada, özellikle hayvanların hak sahibi özneler olarak kabulünün temelindeki doktrinsel görüşler önemlidir. Hayvanların hak sahibi özneler olarak kabul edilmesi ve insanlarla bağlarının derinleşmesiyle beraber, boşanma davalarındaki durumları da hak çerçevesinde hukuki, değerlendirmeye muhtaç bir konu haline gelmiştir. Hayvanların, boşanma davalarındaki süreç ve sonuçtan nasıl etkileneceği ile ilgili temelde üç görüş bulunur. İlki, geleneksel görüş de denebilecek hayvanların eşya olarak kabul edilmesi ve eşya paylaşımı rejimine tabi tutulmasıdır. İkinci görüş, hayvan refahı bakış açısının boşanmalara yansımış hali olan ve bu sebeple antroposantrik özellik gösteren ailenin üstün menfaati görüşüdür. Nihayetinde, hayvanların haklarını gerçek anlamda koruyabilecek kuram ise, hayvanın üstün menfaati temelindeki hayvan velayeti düzenlemeleridir. Nitekim, gereken yeni çözüm yolunun hayvan velayeti temelinde olması gerektiğinin pratik kanıtlarını, bazı ülkelerde doğrudan veya dolaylı olarak verilmiş mahkeme kararlarından ve bu yönde gelişen hukuki düzenlemelerden de anlamaktayız. Bu çalışmada, hayvan velayeti temelinde yapılacak düzenlemelerin hayvan hakları kavramının gelişiminde ve toplumsal ihtiyaçlara cevap verme noktasında yasal çerçevede en uygun çözümü temsil edeceği sonucuna varılmıştır.
Keywords : hayvan hakları, hayvan velayeti, hayvanın üstün menfaati, boşanma, velayet düzenlemeleri.