Mario Levi’nin “Yeni Roman”ı: Size Pandispanya Yaptım Yapısal Bir Çözümleme Denemesi

Authors : Ali BUDAK

Pages : 166-186

View : 12 | Download : 2

Publication Date : 2014-07-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Alain Robbe-Grillet, öncüsü olduğu “Yeni Roman”ın bir akımdan çok, bir arayışın adı olduğunu ısrarla vurguluyordu. Grillet’ye göre, Yeni Roman anlayışı, insanla dünya arasında sürekli değişen bağlantıları anlayabilmek ve anlatabilmek; biçimiyle olduğu kadar ruhuyla da yeni bir eser yaratabilmekti. Çünkü, edebiyat da hayat gibi canlıydı, çevredeki her şey değişir ve dönüşürken, romanın, yüz elli yıldır aynı şekilde donup kalması düşünülemezdi. Her roman mutlaka kendi tarzını ve biçimini bulmalıydı, bulmak zorundaydı. Bu makalenin amacı, Mario Levi’nin Size Pandispanya Yaptım adlı son romanını, Grillet’nin bu görüşleri çerçevesinde incelemektir. Bunun için, roman, tamamlanmış bir “yapı” olarak ele alınmış, tek tek unsurlarına ayrılmış ve çözümlenmeye çalışılmıştır. İnceleme, “giriş” ve “sonuç” yazıları hariç, beş bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde, Size Pandispanya Yaptım romanının ayrıntılı denilebilecek bir özeti verilmiştir. İkinci bölüm, “Bir Yapı Olarak Roman” başlığını taşımaktadır. Burada, romanda yapı denilince ne anlaşılması gerektiği açıklığa kavuşturulmak istenmiştir. Üçüncü bölümde roman, bu defa, bir anlatım sanatı olarak, başlıca unsurlarıyla birlikte ele alınmıştır. Vak’a zinciri, olay örgüsü, anlatıcıları ve bakış açıları, romandan yapılmış alıntılarla örneklenmiştir. Dördüncü bölüm, bir bakıma, Size Pandispanya Yaptım romanının parodik bir okuması niteliğindedir. Bu yaklaşımla, eserin, geleneksel roman kalıplarını zorlayan biçiminin, en koyu çizgilerle belirlenmesi amaçlanmıştır. Nihayet beşinci bölümde ise, eserin dili ve üslûbu, psikanalitik eleştirinin önemli ismi Norman H. Holland’ın görüşleri ışığında mercek altına alınmıştır.
Keywords : Mario Levi, Size Pandispanya Yaptım, İstanbul Bir Masaldı, Karanlık Çökerken Neredeydiniz, Yeni Roman, Alain Robbe Grillet, Yapısalcılık, Psikanalitik ede biyat kuramı