EKONOMİK, SOSYAL VE KÜLTÜREL HAKLARIN İKİNCİLLEŞTİRİLMESİNİN BİR NEDENİ OLARAK “AŞAMALI SAĞLAMA” KAVRAMI

Authors : Rabia İlay AKBULUT PEERZADA

Pages : 1-40

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2018-02-20

Article Type : Research Paper

Abstract :ÖZET İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde insan hakları herhangi bir sınıflandırmaya tabi tutulmaksızın bir bütün olarak ele alınmıştır. Bu bütüncül yaklaşım, Birleşmiş Millet Şartı ile uyum içinde olduğu gibi, Dünya İnsan Hakları Konferansı’nda kabul edilen Viyana Deklarasyonu ve Eylem Planı ile de pekiştirilmiştir. Medeni ve siyasal haklar ile ekonomik, sosyal ve kültürel haklar arasındaki ayrımın temelden yoksun olduğunu ve insan haklarının yapay bir sınıflandırma ile ayrılamayacağını ortaya koyan bu yaklaşım, doktrinde de destekleniyor olmasına rağmen, ekonomik, sosyal ve kültürel hakların, uygulamada halen ikincilleştirildiği görülmektedir. Bu durumun en büyük nedenlerinden biri,  ekonomik, sosyal ve kültürel hakların sağlanması bakımından ekonomik kaynaklara duyulan ihtiyacın, İkiz Sözleşmelerin devletlerin yükümlülüklerine ilişkin ilgili maddelerinde farklı bir dil kullanılmak suretiyle teyit edilmiş olmasıdır. Bu bağlamda, Medeni ve Siyasal Haklara ilişkin Sözleşme’de yer almayıp Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme’de ifadesini bulan “aşamalı sağlama” kavramı uygulamada yanlış anlamalara mahal vermiş olup Sözleşme’de tanınan hakların korunmasını zayıflatmıştır. Aşamalı sağlama kavramının ne anlama geldiğinin ortaya konulması, Sözleşme’de tanınan hakların pratikte anlam kazanabilmesi bakımından önem taşımaktadır. Bu çalışmada ekonomik, sosyal ve kültürel hakların tanınması açısından kabul edilen aşamalı sağlama kavramının anlamı ve sınırları,  Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme’nin devletlere yüklemiş olduğu yükümlülükler ışığında ortaya konulacaktır.
Keywords : Ekonomik sosyal ve kültürel haklar, aşamalı sağlama