MAĞDURUN CEZA MUHAKEMESİNDEKİ KONUMU AÇISINDAN TÜRK CEZA HUKUKU İLE İSLÂM CEZA HUKUKUNUN KARŞILAŞTIRILMASI

Authors : Hakan KAŞKA

Pages : 39-78

Doi:10.33432/ybuhukuk.827564

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2021-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Türk Ceza Hukuku ile İslâm Ceza Hukuku, mağdurun ceza muhakemesindeki konumu açısından karşılaştırılmaktadır. Karşılaştırma, mağdurlarla ilgili bazı hakların ve müesseselerin iki hukuk sistemindeki görünümüne göre yapılmıştır. Bu bağlamda, öncelikle şahsî dava ve şikâyet bakımından iki hukuk sistemi karşılaştırılmıştır. Daha sonra, şahsî hak davası, mağdurun uğradığı zararın giderilmesi koşulu/yaptırımı, ceza davasına katılma ve kanun yollarına başvurma hakkı bakımından bir karşılaştırma yapılmıştır. Nihayet yapılan son karşılaştırma, şikâyetin geri alınması ve uzlaştırma bakımındandır. Karşılaştırmanın sonucu olarak, İslâm Ceza Hukukuna göre yürütülen bir ceza muhakemesinde mağdurun unutulmadığı, mağdura ceza muhakemesi sürecinin her aşamasında etkin bir rol oynama imkânı verildiği belirtilmelidir. Bu imkân, kişi hakkının kamu hakkına nazaran daha yoğun olarak korunduğu suçlarda açıkça görülmektedir. Bu noktada, İslâm Ceza Hukukunda, kişi haklarına yönelik işlenen suçlar kavramının bulunduğu ifade edilmelidir. Türk Ceza Hukukunda ise bazı haklar ve müesseseler yoluyla mağdurun ceza muhakemesi sürecine dâhil edildiği görülmektedir. Bununla birlikte, Türk Ceza Hukukunda, İslâm Ceza Hukukunda kişi haklarına yönelik olduğu kabul edilen bazı suçlar ve mağdurun uğradığı zararın giderilmesi bakımından, İslâm Ceza Hukukundan farklı bir yaklaşım benimsenmiştir.
Keywords : Mağdur, İslam ceza hukuku, Şahsi dava, Şikâyet, Onarıcı adalet