A “State-Villaine Must Be Like The Winde, / That Flies Unseene Yet Lifts An Ocean”: Machiavellian Italian and Turk in John Mason’s "The Turke"

Authors : Sıla Şenlen GÜVENÇ

Pages : 27-40

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2013-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Machiavelli’nin liderlik vasıflarını, pratik siyaset anlayışını ve her ne pahasına olursa olsun gücü elde etme ve koruma fikrini vurgulayan siyasi felsefesi, 16. ve 17. yüzyıl İngiliz tiyatrosunda oldukça etkili olmuş ve dönemin oyunlarına yansımıştır. Bu felsefeye uygun olarak, sahnedeki Makyavelist tiplemesi zeki, güçlü, riyakâr, ikna edici, fırsatçı, sahtekâr ve şiddete meyilli bir karakterdir. John Mason’un An Excellent Tragedy of Mulleasses the Turke, and Borgias Governour of Florence 1607 adlı oyunu biri İtalyan Borgias ve diğeri Türk Mulleases olmak üzere iki yabancı Makyavelist karakter içermektedir. Genelde Đngiliz Rönesans tiyatrosunda Hıristiyan yabancılarla, Hıristiyan olmayan yabancıların temsili arasında fark mevcuttur; Doğu’yu ya da İslâmı temsil eden Türkler, tiyatro eserlerinde Hıristiyanlarla mukayese edilerek Hıristiyanlık ve Hıristiyan Avrupa’nın ‘üstünlüğünü’ ortaya koymak amacıyla kullanılır. Ancak söz konusu tragedyada, Hıristiyan Đtalyan, Müslüman Türk kadar acımasız ve düzenbazdır. Bu sıra dışı durumun sebebi Borgias’ın Hıristiyanlıktan çok Roma Katolik Kilisesi’ni temsil etmesidir. Đngiltere Katolik Kilisesi ile bağlarını 16. yüzyılın ortalarında resmen kesip Protestanlığa yöneldiği için, Katoliklik Osmanlı Türkleri tarafından temsil edilen Đslâm kadar tehlikeli görülmektedir. Bu çalışmada Mason’un “İntikam Tragedyası” olarak nitelendirilen The Turke adlı eserindeki iki Makyavel karakter bu doğrultuda ele alınacaktır.
Keywords : John Mason, Kral I James Dönemi İngiliz Tiyatrosu, İntikam Tragedyası, Makyavelizm, Müslüman Türk Makyavel, Katolik İtalyan Makyavel, Cesare Borgia, Mulleasess MollaHasan