XVIII.Yüzyılın İlk Yarısında Osmanlı Mali Uygulamaları Çerçevesinde Konargöçer Topluluklar

Authors : Özlem BAŞARIR

Pages : 251-284

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2014-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Devlet, idari açıdan kontrol mekanizmasını işletmek ve mali açıdan da vergilerini düzenli toplayabilmek için konargöçer toplulukları, belirli idari ve mali düzenlemeler altında organize edilebilmekteydi. Özellikle nüfus potansiyelleri ve yaşadıkları yerler bakımından kalabalık konargöçer toplulukları, -çoğunlukla kethüda ve voyvoda gibi görevliler tezahüründe- belirli bir idari-mali nizama sahip bulunmaktaydılar. Bu çalışmanın konusunu ise bu tür kalabalık gruplardan ziyade, daha küçük ama sayıları fazla olan konargöçer topluluklar oluşturmaktadır. Hem merkezî hazine hem de bölgedeki kale görevlilerinin ve askerlerin ihtiyaçlarının karşılanması için kesintisiz bir gelir kaynağı yaratılabilmek adına, XVII. ve XVIII. yüzyılların yaygın mali uygulamalarına –mukataa ve ocaklık- dayanarak bu tür küçük gruplar, iki yönlü bir fayda içinde buluşturulmuşlardır. Bu çalışma, Diyarbekir Eyaleti’nin vergi mükellefleri arasında sayılan ya da burada yaşayan konargöçerlerin, XVIII. yüzyılın hangi mali uygulamaları içinde, nasıl organize edildiklerine dair bir kesit ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Keywords : Diyarbekir Eyaleti, Diyarbekir Voyvodalığı, Konargöçerler, Malikâne Uygulaması, Muaccele, Mukataa, Ocaklık Sistemi, XVIII Yüzyıl