Buhara Hanlığı’nda Şibanî Hanedanı Devrindeki Savaş Sanatı: Silah ve Teçhizat

Authors : S. Serkan ÜKTEN

Pages : 285-318

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2014-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :1500 yılında Türkistan’da Şibanî Han önderliğinde kurulan Buhara Özbek Hanlığı, selefleri Cengizliler ve Altınorda’dan miras kalan, konar-göçer yaşama adapte edilmiş haldeki hafif süvari yapılarını, bu coğrafyada, yerleşik hayatın kalıcı bir unsuru olarak boy göstermelerinden itibaren, yerleşik nizama hitap eden bir hüviyete dönüştürmeye başladılar. Bu noktada bölgenin eski sahipleri Timurlular bütün müesseselerde olduğu gibi askeri açıdan da feodal aristokratik özelliklerini muhafaza eden Özbekler için örnek teşkil etmişlerdir. Böylelikle hafif süvari esasına dayanan bozkır savaşçı tipi, zamanla ağır silahlar, muhasara araçları ve en nihayetinde XVI. yüzyıl ortalarından itibaren ateşli silahlarla teçhiz edilmiş; kısmen yaya askerlerin de yer aldığı kara ordu modeline dönüşmeye başlamıştır. Bu çalışmada XVI. yüzyıl itibariyle Türkistan’da yegâne muharip güç haline gelen Şibanî Hanedanı’nda, seleflerinden intikal eden geleneksel silah ve teçhizatların kullanımı ve bunun yanında çağın gereksinimlerine paralel olarak gelişen ateşli ve ağır harp teknolojilerinin hanlık askeri teşkilatındaki uygulama alanları, tarihi kaynaklar ışığında değerlendirilecektir.
Keywords : Buhara Hanlığı, Şibanîler, Hafif Silahlar, Ateşli silahlar