OSMANLIDA ZAHİRE MÜBAŞİRİ OLMAK: ZİŞTOVİLİ HACI ALİ ÖRNEĞİ 1749-1755

Authors : Fadimeana FİDAN

Pages : 302-318

View : 13 | Download : 17

Publication Date : 2016-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Zahire mübaşiri, iaşenin toplanmasında, nakledilmesinde ve iaşe ile ilgili ortaya çıkabilecek sorunların çözülmesinde görevlendirilen kişidir. Mübaşirler savaş ve barış dönemlerinde zahire satın alıyor, ordunun ve bir şehrin beslenmesinde büyük roller üstleniyorlardı. Osmanlı Devleti, nüfus bakımından dünyanın en büyük kenti İstanbul söz konusu olduğunda burayı besleyebilmek için zahire üretim merkezlerine özenle seçilmiş mübaşirlerini gönderiyordu. Ziştovili Hacı Ali, 1749 yılında Karadeniz'in Rumeli ve Tuna Nehri kıyısı iskelelerinde toplanan zahireyi İstanbul'a sevk ettirmekle görevlendirildi. Bu bölgelerden İstanbul'a gelen zahire miktarı şehrin bir yıllık ihtiyacını büyük ölçüde karşılıyordu. İstanbul için hayati önem taşıyan Karadeniz'in Rumeli kesimi ile Tuna Nehri iskelelerine verilen önem mübaşirlere de yansımıştı. Bu çalışmada voyvodalıktan, serliğe ve valiliğe kadar yükselen Ziştovili Hacı Ali'nin yaşamının küçük bir kesiti olan zahire mübaşirliği ele alınacaktır. Böylece hem Ziştovili'nin bilinmeyen bir görevi ortaya konulmuş olacak hem de bu örnek üzerinden zahire mübaşirlerinin özellikleri, görevleri ve yaşadıkları sıkıntılar anlatılmaya çalışılacaktır.
Keywords : Osmanlı Devleti, Zahire Mübaşiri, Karadeniz, Tuna, Ziştovili Hacı Ali, İskele