D. H. LAWRENCE'S EXPRESSIONIST APPROACH TO TRAGEDY: AN ANALYSIS OF TOUCH AND GO

Authors : M. Ayça VURMAY

Pages : 772-792

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2019-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :D. H. Lawrence trajedi kavramına olumlu olarak yaklaşır ve yıkıcı ve olumsuz bakışı eleştirir. Lawrence trajedinin maddeci bir varoluş içinde insan ruhunun yeniden doğuşunu sağlamak için çabalayan dirençli, yaratıcı irade yoluyla üstesinden gelinebileceğini düşünür. Lawrence modernizmin trajedisini, emekle sermayenin, eskiyle yeninin, cinsiyetlerin çatışması ile aşk, sanayileşme ve savaşın trajedileri gibi içiçe girmiş birçok çatışma türünü irdeleyerek dramatize eder. Ancak, her bir çatışma türünde onun modernliğin trajedisine olumlu bakışı gözlemlenebilir. Lawrence'ın toplumda ütopyacı bir reformasyon isteğini modernist trajediye bir çare olarak sunduğu öne sürülebilir. Touch and Go oyunu Lawrence'ın trajediye tepkisini/direncini yaratıcı ve dışavurumcu bir biçimde açıklar. Bu makale Touch and Go oyununun Lawrence'ın modernizmin ve sanayileşmenin “meçhul” durumuna dışavurumcu direniş yoluyla meydan okuma düşüncesini açıkladığını ileri sürer. Oyun, Lawrence'ın “karmaşa” ve “sanat” olarak adlandırdığı, olumsuz ve olumlu trajedi kavramlarını ifade eden, trajik olana zıt bakışların tartışmasını ve çatışmasını barındırır. Maden işçileriyle sahiplerinin çatışması oyunda ele alınan başlıca trajedi kaynağı olmakla birlikte, dışavurumcu direnişle üstesinden gelinebileceği metinde önerilir. İnsanlıktan yoksun ve kısıtlayıcı bir toplumda yeni bir benlik ya da düzen arayışı oyunun merkezinde yer alır. İnsanlıktan çıkma kavramı dışavurumcu bir biçimde, grotesk unsurların kullanılması, alegorik kişiler ve basmakalıp bir dil kullanımı aracılığıyla sanayi çatışmasının bir karmaşa olduğu düşüncesini pekiştirir. Oyunda, ayrıca, sanatsal eylem ve unsurlar dışavurumcu niteliğe sahip olarak, trajedinin panzehiri işlevine sahiptir.
Keywords : Britanya Tiyatrosu, D H Lawrence, Dışavurumcu Tiyatro, Modernizm, Trajedi