BULGAR HACILARIN GÖZÜYLE 19. YÜZYILDA KUDÜS

Authors : Hüseyin Mevsim

Pages : 1033-1056

Doi:10.33171/dtcfjournal.2023.63.2.6

View : 90 | Download : 117

Publication Date : 2023-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bulgarların Kudüs’le bağları 9. yüzyılın ortasında Hristiyanlığı kabul etmeleri süreciyle başlar. Daha sonraki yüzyıllarda Bulgar hükümdarlarının kutsal şehirde kiliselerin ve manastırların inşası için yardım sağlamaları; önemli bir ruhani, manevi ve kültür merkezine dönüşen Kudüs’e çok sayıda Bulgar din adamının yerleşmesi bu bağları daha da güçlendirir. Osmanlı unsuru olan Bulgarlar arasında haccın ve hacılığın 18. yüzyılda yaygınlaştığı ve artık dünyevi kişinin de bu manevi yolculuğun bütün sıkıntılarına katlandığı görülür. Bulgar, belirli maddi birikim sahibi olduktan sonra hacca gitme kararı alır, yol boyunca karşılaşacağı bütün zorlukları ve tehlikeleri bilmesine rağmen niyetinden vazgeçmez. Bulgar’ın hacca gitme motivasyonu dini olduğu gibi dünyevi gerekçelere de dayanır. Bir taraftan, Hristiyanlığın kutsal tarihinde geçen bütün yerleri ve mekânları görerek buralarda ibadet etmek amaçlanırken, diğer yandan da hacı olmanın toplum nezdinde kazandırdığı itibar ve ayrıcalık göz önünde bulundurulur. Hacı kelimesi adeta bir unvana dönüşür ve özellikle ticaretle uğraşan kişilere sosyal ilişkilerinde kolaylık sağlar. Kutsal Topraklara hacca giden bazı Bulgarlar daha sonra kara ve deniz yolculuklarını, Kudüs’ten edindikleri izlenimleri ve memlekette görkemli karşılanma sahnelerini kâğıda dökerler. Bu çalışmada, 19. yüzyıl ortalarında kutsal şehri hac amacıyla ziyaret eden dört Bulgar’ın tanıklıkları temelinde meşakkatli kara ve deniz yolculuğu, Kudüs’te yaşanan manevi heyecan ve ruhanilerin kaba tavırlarından kaynaklı hayal kırıklığı, haccın emniyeti için Osmanlı kolluk kuvvetlerinin oluşturduğu düzen gibi konular üzerinde durulmaktadır.
Keywords : Bulgarlar, Kudüs, Ortodoksluk, Hac, Kutsal Kabir Kilisesi