Türkiye`de Lisansüstü Eğitim, Araştırmacı Sayısı, Araştırma Görevlileri Sorunları ve Çözüm Önerileri*

Authors : Mustafa GÖK

Pages : 57-64

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2015-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Ülkemizde 1990`larda başlayan üniversite ve yükseköğretim öğrenci sayısındaki hızlı artış özellikle son 10 yılda önceki sayısını katlamış; 2015 yılı itibariyle 193 üniversite insert ignore into journalissuearticles values(bazı Vakıf Meslek Yüksekokulları dahil); insert ignore into journalissuearticles values(YÖK, 2015);, 6 milyonun üzerinde insert ignore into journalissuearticles values(AÖF ve uzaktan eğitim dahil); toplam öğrenci sayısına ulaşmıştır insert ignore into journalissuearticles values(ÖSYM, 2015);. Ancak, lisansüstü öğrenci sayısının yükseköğretimdeki toplam lisans öğrenci sayısı içindeki oranı itibariyle insert ignore into journalissuearticles values(%11.6); insert ignore into journalissuearticles values(YÖK, 2015); ülkemiz hâlen gelişmiş ülkelerin oldukça gerisindedir. Araştırmacı sayısı bakımından hedefe yıllar önce ulaşmış Finlandiya, Güney Kore, Almanya, İspanya, Fransa, İtalya gibi bazı gelişmiş ülkelerin toplam araştırmacı sayısı ortalaması milyon nüfus başına 5.933 insert ignore into journalissuearticles values(2.407-11.000); iken insert ignore into journalissuearticles values(TÜBİTAK, 2010);, ülkemizde bu sayı 1.688`dir insert ignore into journalissuearticles values(Çetinsaya, 2014);. Yine, ülkelerin gelişmişliği açısından bir ölçüt olan, on bin çalışan başına düşen araştırmacı sayısı bu ülkelerde ortalama 87 insert ignore into journalissuearticles values(38-162);, OECD ülkelerinde 70 iken, ülkemizde 33`tür insert ignore into journalissuearticles values(TÜBİTAK, 2010);. Türkiye`deki üniversitelerde öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı 51 insert ignore into journalissuearticles values(Özer, 2011; YÖK, 2015);, OECD ülkelerinde 16`dır insert ignore into journalissuearticles values(URAP, 2015);. Türkiye 2023 Vizyon hedefi olarak planlanan araştırmacı sayısı da 300 bindir insert ignore into journalissuearticles values(Çetiner, 2012; Çetinsaya, 2014);. Bu amaca yönelik olarak lisansüstü öğrenci sayısının, özellikle de doktora öğrenci sayısının artırılmasına yönelik önlemlerin alınmasına şiddetle ihtiyaç duyulmaktadır. Zira ülkemizde yıllık doktoralı mezun sayısı ancak 5 bin dolayında insert ignore into journalissuearticles values(2023 vizyon hedefi için kalan sürede ihtiyaç duyulan yıllık 20 bin);; ulaşılabilen son veri yılı itibariyle 2012-2013 eğitim-öğretim yılı doktoralı mezun sayısının toplam doktora öğrenci sayısına oranı %7.5`ta, doktoraya yıllık yeni kayıt sayısına oranı %33.5`ta seyretmiştir insert ignore into journalissuearticles values(YÖK, 2015);. Bu oranların incelenen diğer yıllarda da benzer olduğu görülmektedir.
Keywords : Araştırma görevliliği, araştırmacı sayısı, lisansüstüeğitim, lisansüstü eğitim enstitüleri, makam temsiliyeti, yükseköğretim