Red Meat Price Volatility and Its Relationship with Crude Oil and Exchange Rates in Turkey with the Approach of GARCH (p, q) Model

Authors : Melek AKAY

Pages : 915-927

Doi:10.29133/yyutbd.984277

View : 7 | Download : 5

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’nin tarımsal ürün fiyatlarında genel olarak bir yükselme ile birlikte zaman içerisinde oynaklıklar görülmektedir. Fiyatlarda görülen bu oynaklıklar önemli çalışma konularından biridir. Özellikle, sıkça değişen enerji fiyatları ile tarımsal ürünlerin fiyatları arasındaki ilişki bilimsel olarak incelenmiştir. Türkiye`de kırmızı et fiyatlarının nasıl giderek dalgalandığı konusu ise önem arz etmektedir. Ayrıca, ham petrol fiyatlarındaki ve döviz kurlarındaki iniş çıkışların kırmızı et fiyatlarına bağlı olduğunun yanı sıra ham petrol ve döviz kurlarındaki oynaklığın kırmızı et fiyatlarına yansıdığını varsayabiliriz. Genel olarak, normal doğrusal regresyon analizi ile GARCH insert ignore into journalissuearticles values(p, q); model kullanılarak dana ve kuzu karkas, ham petrol ve döviz kuru fiyatları arasındaki ilişki ve kırmızı et fiyatı volatilitesi son on yıllık veriler dikkate alınarak incelenmiştir insert ignore into journalissuearticles values(veriler haftalık veriler olup Mayıs 2006 ve Şubat 2017 periyodunu kapsamaktadır);. Analiz sonuçlarına bakıldığında, dana ve kuzu karkas fiyatlarının son on yıllık süreçte oynaklık gösterdiği, özellikle 2009- 2012 yılları insert ignore into journalissuearticles values(ithalatın yüksek oranda yapıldığı dönem); arasında yüksek oynaklık tespit edilmiştir. Aynı zamanda, petrol fiyatları ile çok önemli bir ilişkiye sahip olduğu belirlenmiş ve t-2, t-4 zamandaki döviz kuru fiyatı kuzu karkas fiyatını etkilerken dana karkas ile önemli bir ilişkisi bulunmamıştır. Sonuç olarak, kırmızı et fiyat yükselişi ve oynaklıkları Türkiye için önemli bir problem haline gelmekte ve bu alanda yapılan politikaların değerlendirilmesi gerekmektedir.
Keywords : Kırmızı Et Fiyatıları, Volatilite, Ham Petrol, Döviz Kuru, GARCH p, q, Modeli, Türkiye