TÜRKİYE’NİN BİYOAKTİF TOHUMLU BİTKİLERİ VERİTABANI

Authors : Sedef ÖZDEMİR KORKMAZ, Mehmet Ali EGE, Bintuğ ÖZTÜRK, Gözde ELGİN CEBE

Pages : 864-882

Doi:10.33483/jfpau.1309030

View : 42 | Download : 59

Publication Date : 2023-09-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bugüne kadar, tohumlu bitkilerin kimyasal içerikleri ve biyoaktiviteleri üzerine pek çok çalışma yapılmış olup, halen de yapılmaya devam edilmektedir. Ancak bu çalışmalar, farklı erişim kaynaklarında dağınık halde bulunmaktadır ve bu sebeple bilgiye erişim geç ya da eksik olabilmektedir. Bu nedenle bu çalışmada, Türkiye Florası tohumlu bitkileri üzerinde gerçekleştirilen biyoaktivite araştırmalarını kapsayan uzaktan erişilebilir, Türkçe ve İngilizce bir veritabanı oluşturularak bilgilerin sistematik olarak depolanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmanın ilk aşamasında Türkiye Florası tohumlu bitkileri üzerinde yapılmış ve 1928-2018 yılları arasında yayınlanmış biyoaktivite araştırmalarına ulaşılarak, bunlar incelenmiştir ve bir bibliyografya hazırlanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında ise biyoaktivite çalışmalarının içeriğinde yer alan bilgilerin aktarılabilmesi için web tabanlı veritabanı yönetim sistemi geliştirilerek elde edilen literatürün ve içeriklerinin veritabanına kaydı yapılmıştır. Son olarak da veritabanına kaydedilen içeriklerin analizleri gerçekleştirilmiştir. Sonuç ve Tartışma: Yapılan taramalar sonucunda 1307 literatür bibliyografyaya dahil edilirken, bunların 1088’inin veritabanına kaydı uygun bulunmuş ve toplam 49.486 satır veri girişi yapılmıştır. Veriler detaylı incelendiğinde, 107 familyaya ait 430 cins ve 1594 taksonun biyoaktivite çalışmalarının kayıtlı olduğu görülmüştür. En çok taksonun yer aldığı familyalar ise Lamiaceae insert ignore into journalissuearticles values(307 takson);, Asteraceae insert ignore into journalissuearticles values(271 takson); ve Fabaceae insert ignore into journalissuearticles values(125 takson); olarak belirlenmiştir. Veritabanına, 115 farklı aktivitenin kaydı yapılmıştır. En fazla sayıda taksonun; antimikrobiyal aktivite insert ignore into journalissuearticles values(962 takson);, antioksidan aktivite insert ignore into journalissuearticles values(950 takson);, sitotoksik aktivite insert ignore into journalissuearticles values(220 takson);, antienflamatuar aktivite insert ignore into journalissuearticles values(160 takson); ve analjezik-antinosiseptif aktivite insert ignore into journalissuearticles values(113 takson); açısından araştırıldığı görülmektedir. En fazla biyoaktivite çalışmalarıının yapıldığı türler ise Urtica dioica insert ignore into journalissuearticles values(18 aktivite);, Hypericum perforatum insert ignore into journalissuearticles values(17 aktivite); ve Cistus laurifolius insert ignore into journalissuearticles values(16 aktivite); olarak tespit edilmiştir. Lokalite kayıtları incelendiğinde en fazla taksonun İç Anadolu Bölgesinden, en az taksonun ise Güneydoğu Anadolu Bölgesinden temin edildiği saptanmıştır.
Keywords : Biyoaktivite, tıbbi bitki, Türkiye Florası, veritabanı