Balıkesir- Havran’daki Ahşap Konutları Koruma Sorunları: Abdullah Ertem Konağı Özelinde Bir Değerlendirme

Authors : Hayriye İSMAİLOĞLU, Zübeyde KAAN

Pages : 32-47

View : 26 | Download : 32

Publication Date : 2023-06-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Marmara Bölgesi, Balıkesir İline bağlı bir ilçe olan Havran, Cumhuriyet dönemine kadar birçok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. 15. yüzyıl Osmanlı Döneminde Viraneli olarak adlandırılan şehir, 19. yüzyılın son çeyreğinde Havran-ı Kebir Karyesi adıyla Edremit ilçesine bağlanmıştır. Şehre 1957 yılında ise Havran ismi ile ilçe statüsü verilmiştir. Bölgenin önemli kişilerinden zeytinyağı işletmecisi- fabrikatör Abdullah Ertem’in konağı, Cami-i Kebir Mahallesinde yer almaktadır. 20. yüzyılın ilk çeyreğinde inşa edildiği düşünülen konak, kargir bodrum ve zemin kat, ahşap karkas birinci kat ve yapıya zemin kattan bağlanan tek katlı betonarme müştemilattan oluşmaktadır. Birinci katın cadde cephesindeki ahşap cumbalar ile iç mekân bölümlenme ve tavan süslemelerindeki barok etkiler dikkat çekicidir. İşlevsiz kalan yapıda fiziksel, iklimsel ve biyolojik bozulmalar ortaya çıkmıştır. Bahçe cephesi ile yan cephelerde basit onarım müdahaleleri yapılırken, cadde cephesindeki kaplamalar bakımsız halde bırakılmıştır. Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından yapı tescillenmiştir. Çalışma kapsamında; Havran’da bulunan nitelikli ahşap yapılar araştırılmış, Abdullah Ertem Konağı özelinde karşılaştırma yapılarak ve korunma sorunları tartışılmıştır. Literatür taramasının ardından, rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri ile görsel belgeler aracılığıyla yapının geçirdiği değişimlerin izlenmiştir. Çalışma sonunda; ahşap yapıların korunmasına dair hazırlanan ulusal ve uluslararası yasal mevzuatlar çerçevesinde konağın gelecek nesillere aktarılmasına yönelik çözüm önerileri sunulmuş ve farkındalık oluşturulması amaçlanmıştır.
Keywords : ahşap yapılar, havran, koruma sorunları, geleneksel sivil mimari, barok üslup