YERLİ PATLICAN ANAÇLARININ (Solanum melongena x Solanum aethiopicum) KÖKLENME POTANSİYELİ VE FENOTİPİK KÖK MİMARİSİ

Authors : Seyma SARIBAŞ, Ahmet BALKAYA, Dilek KANDEMİR, Onur KARAAĞAÇ

Pages : 137-145

View : 12 | Download : 3

Publication Date : 2019-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Aşılı sebze üretiminde anaç performansını etkileyen önemli faktörlerden birisi de anaçların kök yapısı ve stres koşulları altında topraktaki kök gelişim kabiliyetidir. Bu çalışmada, anaç ıslah programı kapsamında geliştirilen türler arası patlıcan anaç adaylarının insert ignore into journalissuearticles values(Solanum melongena x Solanum aethiopicum); kök mimarileri ve kök kalitesini oluşturan unsurların belirlenmesi amaçlanmıştır. Geliştirilen anaç adaylarının klasik testlemeler sonucunda, Fusarium insert ignore into journalissuearticles values(Fusarium oxysporum f. sp. melongenae); ve Verticillium insert ignore into journalissuearticles values(Verticillium dahliae Kleb.); solgunluk hastalıkları ile kök-ur nematoduna insert ignore into journalissuearticles values(Meloidogyne incognita); dayanıklı oldukları belirlenmiştir. Patlıcan anaç adaylarının açık arazide ve kontrollü sera şartlarında insert ignore into journalissuearticles values(25 °C ± 1); köklenme düzeyleri araştırılmıştır. Denemede, 8 adet hibrit patlıcan anaç adayı ile 3 adet ticari hibrit anaç çeşidi insert ignore into journalissuearticles values(Hawk, Köksal, AGR-703); kullanılmıştır. Bitkiler, açık arazi koşullarında ve kontrollü sera şartlarında 50 gün süreyle yetiştirilmiştir. Patlıcan anaçlarının fenotipik kök mimarilerinin incelenmesi ve köklenme düzeylerinin ayrıntılı olarak belirlenmesi amacıyla WinRhizo kök analiz programı insert ignore into journalissuearticles values(Regent Instrument Inc. Canada); kullanılmıştır. WinRhizo programı ile yapılan kök analizi sonucunda, kök mimarilerini ortaya koyan kök parametreleri insert ignore into journalissuearticles values(toplam kök uzunluğu insert ignore into journalissuearticles values(cm);, kök yüzey alanı insert ignore into journalissuearticles values(cm2);, kök hacmi insert ignore into journalissuearticles values(cm3);, kök kuru ağırlığı insert ignore into journalissuearticles values(g);, ortalama kök çapı insert ignore into journalissuearticles values(mm);, belirlenmiştir. Ayrıca; patlıcan anaçlarının köklerine ait uç, çatallanma ve kesişme sayısı değerleri de tespit edilmiştir. Toplam kök uzunluğu insert ignore into journalissuearticles values(cm); değerleri, 1299 cm insert ignore into journalissuearticles values(RS-8); ile 4322 cm insert ignore into journalissuearticles values(RS-6); arasında değişim göstermiştir. RS-6 anacının kök kalitesi yönünden hem sera ve hem de açık arazi koşullarında en yüksek performansı gösterdiği saptanmıştır. Anaçların köklerine ait uç sayıları bakımından değerlendirme yapıldığında; RS-6 ve RS-1 anaçları sırasıyla 22538 adet ve 21111 adet en yüksek uç sayısı değerlerine ulaşmıştır. En düşük uç sayısı değeri ise RS-7 insert ignore into journalissuearticles values(10269 adet); anacında belirlenmiştir. Genel olarak RS-6 ve RS-1 anaçlarının; kök ucu, kök dallanma sayısı ve kesişen kök sayıları yönünden, kontrol anaç çeşitlerden daha yüksek değerlere sahip olduğu bulunmuştur. Araştırma sonucunda; hem serada ve hem de açıkta birçok kök parametresi yönünden patlıcan anaç adaylarının ticari anaçlara göre daha iyi bir köklenme yapısına ve ticari anaç olarak kullanılabilme potansiyeline sahip oldukları tespit edilmiştir.
Keywords : Genetik kaynaklar, Anaç ıslahı, Aşılı patlıcan fidesi, Kök mimarisi