Tiyatroda Zamansızlık

Authors : Yakup Yaşar

Pages : 498-512

Doi:10.58608/augsfd.1379835

View : 48 | Download : 41

Publication Date : 2023-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Zamansızlık kavramı insanlık tarihi boyunca üretilen edebi ve sanatsal eserlerin temel hedefi olarak eser üreticilerinin zihinlerinde var olagelmiştir. Bir eserin yazımı sırasında örneğin yazar ortaya koyacağı sorunsalı insanın insani özelliklerine dayandırmayı hedefler. Yazar için amaç herhangi bir kişiye değil eseriyle bağ kuran her kişiye seslenmektir. Bunun yolu da tüm insanları kapsayan ortak problemleri irdelemekten geçer. İnsanın duygularını kontrol etmede yaşadığı güçlük örneğin yalnızca bir dönem insanına hitap etmez. İnsan her zaman bu güçlüğü yaşar; çünkü zayıf bir varlıktır. İstemsiz hisleriyle mücadelede yeterli gelmez iradesi. İnsanın zayıf tarafını metnine malzeme eden yazar zamandan bağımsız varoluş elde eden bir eser inşa etme başarısı gösterir. Örneklemin çeşitliliği ilgili karakterlerin mensubu olduğu toplumla ilintili olabilir; ama insan her yerde her zaman her koşulda iradesinin yetersizliğinin bedelini öder. Bu çalışma bir tiyatro eserinde zamandan bağımsız olmanın nasıl mümkün olduğu üzerine tartışma yürütme ve tarihe mal olmuş yazarların eserlerinin yüz yıllar boyunca her sahnelendiklerinde tazeliğini güçlü biçimde koruma örnekleri ile zamansızlığı kazanmanın yöntemini ispatlamayı hedeflemektedir. Çalışmada yazmanın zamanın ötesinde varoluşa sahip eser üretimiyle anlam kazandığı düşüncesi desteklenmekte; ayrıca bahsi geçen yazar ve eserler üzerinden sonsuz şimdiki zamanda insanın zayıflığının her zaman var olmaya devam edeceği savıyla birlikte her zamansız eser üretmenin yalnızca insanın değişmeyen zaaflarını masaya yatırmayla mümkün olacağı düşüncesi vurgulanmaktadır.
Keywords : Zamansızlık, tiyatro, anti kahraman, eylemsizlik, varoluş sorunsalı