Bilimsel bilgiye erişim sorunu üzerine

Authors : Sedat ÇAL

Pages : 1313-1352

Doi:10.1501/Hukfak_0000001837

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2016-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilimsel bilgiye erişim, ülkemizde bu bilginin üretilmesi kadar ve belki ondan daha fazla sorunlu bir alandır. Türkiye’de zaten yeterince gelişmemiş durumdaki bilim kültürü ve etkileşimi, bilimsel bilgiye erişimin baskılanmasıyla daha bir engelli duruma getirilmektedir. Giderek bilimsel bilginin ticarileştirilmesi yahut metalaştırılması yolunda gözlenen gelişmeler bu sorunu daha da artırıcı olumsuz bir kültürü doğurmaktadır. Bireylerin sağlık verilerini özel şirketlere satabilen kamu idareleri örneği ise, bilginin metalaştırılmasına kamu siyasetinde açılan alanın nerelere varabileceği yolunda bir fikir vermektedir. Çalışma, bilimsel bilginin üretimindeki temel güdünün kazanç arzusu olmadığını savlıyor ve buna yönelik metalaştırmanın hele de özellikle bilimsel bilginin üretenleri bakımından anlamsızlığını yahut yararsızlığını vurguluyor. Yargı kararlarının bir meta haline dönüştürülmesi ise bir ayrı hukuksal trajedi örneğini oluşturuyor. Çalışma ayrıca, hakemli makaleler veya bilimsel çalışmalardaki hukuksuz alıntılar ile bilimsel bilginin olması gereken işlevi gibi, bilimsel bilgiyle ilintili diğer kimi sorunlu alanlara yönelik irdelemeleri de kapsıyor. Çağın getirdiği kolaylıklar (bilgisayar ve ağ erişimi) sayesinde bilimsel bilginin gerek üretimi ve gerek paylaşılmasının eskiye oranla ne denli geniş olanaklara büründüğü, vurgulanan bir başka konu. Bu çağcıl olanaklar adeta yok sayılırcasına bilimsel bilgiye erişimin kısıtlı tutulması ve metalaştırılması, mutlaka eleştirilmesi gereken bir husustur ve çalışma, bu yönde eleştiriler getirerek çözüm önerilerine de dikkat çekmeye çalışıyor
Keywords : Bilimsel bilgi, meta, yargı kararlarının yayımlanması, usulsüz alıntı, akademik yayınlar, hakemli makaleler, kamu hizmeti, kapitalizm