Bangladeş – Myanmar deniz alanlarının sınırlandırılması davası ışığında Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi’nin kuruluşuna ilişkin bir değerlendirme

Authors : Merve ERDEM

Pages : 329-364

Doi:10.1501/Hukfak_0000001781

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2015-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :1982 Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi ile kurulan Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi, deniz hukukunda uzman, yeni bir yargı mercii olarak karşımıza çıkmaktadır. Uluslararası Adalet Divanı’nın bugüne kadar verdiği kararların yaklaşık dörtte birinin deniz hukukuna ilişkin olduğunu göz önüne alacak olursak, deniz hukukunda uzman bir mahkemenin kurulması, Divan’ın iş yükü açısından önem arz etmektedir. Ancak iş yükü nedeniyle hâsıl olan uzmanlaşma ihtiyacı karşısında Mahkeme’nin kurulması, olumsuz eleştirileri de beraberinde getirmektedir. Söz konusu olumsuz eleştiriler genel olarak, yeni bir yargı merciinin kuruluşunun uluslararası hukukta parçalanmaya, içtihat farklılaşmasına ve diğer uluslararası yargı mercileri arasında yargı yetkisi çatışmasına sebep olma ihtimali hususlarında yoğunlaşmaktadır. Nitekim Mahkeme’nin kuruluşundan bu yana, gemi ve mürettebatın salıverilmesi ve ihtiyati tedbir kararları vermesi de, Mahkeme’nin etkisiz olduğu yorumuna neden olmaktadır. Mahkeme’nin 2012 yılında verdiği Bangladeş- Myanmar Deniz Alanlarının Sınırlandırılması Kararı ise, önceki faaliyetlerinden farklı olarak, deniz alanlarının sınırlandırılmasına ilişkin ilk kararıdır. Çalışmanın amacı, Mahkeme’nin işbu kararı ışığında, kararda kullandığı sınırlandırma yöntemini ve sınırlandırmaya ilişkin açıklamalarını ele alarak, Mahkeme’ye ilişkin yapılan tartışmaları değerlendirmektir.
Keywords : Uluslararası Adalet Divanı, Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi, deniz alanlarının sınırlandırılması, uluslararası hukukta parçalanma, yargı yetkisi çatışması, içtihat farklılaşması