Hukukun iç ahlâkı: Lon L. Fuller’in görüşleri çerçevesinde bir inceleme

Authors : E. İrem AKI

Pages : 1-36

Doi:10.1501/Hukfak_0000001772

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2015-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Hukuk-ahlâk ilişkisi hukuki pozitivistler ve doğal hukukçular arasındaki en tartışmalı konulardan biridir. Bununla birlikte Lon Luvois Fuller bu iki akımdan da farklı olarak, hukuk ve ahlâk arasında alışılmışın dışında bir bağlantı kurmaktadır. Fuller’ın kurduğu bağlantının alışılmışın dışında olmasının nedeni, hukuk kurallarının içeriğinin ahlâki niteliğinden bağımsız olarak, hukukun kendine özgü bir ahlâkı olduğunu iddia etmesidir. Fuller sekiz ilke ileri sürer ve bu ilkelerin hukukun iç ahlâkını oluşturduğunu iddia eder. Bu sekiz ilke ise kanun koyucunun kuralları yaparken uyması gereken ilkeleridir: Hukuk kuralları genel, kamusal, geleceğe yönelik, açık, mantıksal olarak tutarlı, uygulanabilir, zaman içinde tutarlı olmalı ve yayımlanan kurallar ile onların fiili uygulaması arasında uyum olmadır. Dolayısıyla sekiz ilke hukuk kurallarının içeriğine yönelik ilkeler değildir, örneğin eşitlik ilkesi gibi. Bu noktada da tartışılması gereken soru, hukuk kurallarının içeriğinden bağımsız olarak hukukun bir iç ahlâka sahip olup olmadığıdır. Diğer bir ifadeyle, bu çalışmanın hedefindeki soru, hukuk kavramının kendisinin içinde kalarak, hukuk kavramının dışına çıkmayarak bir hukukahlâk ilişkisinin kurulup kurulamayacağıdır
Keywords : Lon Luvois Fuller, ahlâk, hukukun iç ahlâkı, kuralların genelliği, idari emir