ROMA HUKUKU’NDA TARAFLARDAN BİRİNİN ÖLÜMÜNÜN VEKÂLET SÖZLEŞMESİNE ETKİSİ

Authors : Bengi Sermet SAYIN KORKMAZ

Pages : 709-732

Doi:10.33629/auhfd.848700

View : 9 | Download : 5

Publication Date : 2020-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Roma Hukuku’nda vekâlet sözleşmesi, vekile başkasının hesabına hareket etmesi için yetki veren bir sözleşmedir. Vekâlet sözleşmesi, Roma Hukuku sözleşmeler sisteminde dostluğa dayanan ve ücretsiz yapılan bir sözleşme olması nedeniyle özel bir yere sahiptir. Vekâlet sözleşmesinin konusunun bir işin görülmesi olması ve vekâlet sözleşmesinin temelinde güven unsurunun yer alması sebebiyle; vekilin kişisel özellikleri, bilgisi, becerileri ve tecrübesi bu sözleşmede önemli rol oynar. Bu nedenle ele alınması gereken iki sorunsal bulunmaktadır. Bunlar, mandatum morte solvitur ve mandatum post mortem’dir. Mandatum morte solvitur prensibine göre; taraflar arasındaki güven ilişkisine ve dostluğa dayanan bir sözleşme olduğu için taraflardan birinin ölümü vekâlet sözleşmesini sona erdirir. Mandatum post mortem konusu incelendiğinde ise tarafların ölümünden sonra ifa edilecek vekâlet sözleşmelerinin Roma Hukuku’nda geçersiz sayıldığı görülmektedir. Roma Hukuku’na ilişkin kaynaklarda bu konu müvekkil ve vekil açısından ayrı ayrı incelenmiştir. Vekilin ölümü halinde ifa edilecek vekâlet sözleşmesi “mandatum post mortem mandatarius”, müvekkilin ölümü halinde ifa edilecek vekâlet sözleşmesi ise “mandatum post mortem mandator” olarak ifade edilmiştir.
Keywords : Vekâlet Sözleşmesi, Vekil, Müvekkil, Mandatum Morte Solvitur, Mandatum Post Mortem