HAKSIZ FİİL HUKUKUNUN AMACI

Authors : Günhan GÖNÜL KOŞAR

Pages : 1437-1473

Doi:10.33629/auhfd.848993

View : 11 | Download : 5

Publication Date : 2020-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Haksız fiil hukukunun amacı hâkim görüşe göre, zarar görenin zararının telafi edilmesi olup önleme, telafi amacına nazaran ikincil niteliktedir ve zararın telafisinin olumlu yan etkisidir. Bununla beraber, özellikle hukuk ve ekonomi öğretisi tarafından haksız fiil sorumluluğunun asıl amacının önleme olarak kabul edilmesinin daha isabetli olacağı savunulmaktadır. Haksız fiil sorumluluğunun asıl amacının zararın telafisi mi yoksa zararın önlenmesi mi olduğu tartışması teorik öneminin yanı sıra pratikte beraberinde getirdiği sonuçlar nedeniyle de önemlidir. Bu çalışmada, haksız fiil hukukunun amacına öncelikle karşılaştırmalı hukuk perspektifinden bakılarak Kıta Avrupası hukukunda, Anglo-Amerikan hukukunda ve Avrupa Haksız Fiil Hukuku İlkeleri’nde tercih edilen yaklaşım açıklanmıştır. Ardından telafi görüşü, temelinde yatan düzeltici adalet teorisi çerçevesinde ayrıntılandırılarak; görüşe yöneltilen eleştiriler incelenmiştir. Daha sonra ise önleme görüşü, dayandığı hukuk ve ekonomi (law&economics) öğretisi çerçevesinde ele alınmış ve bu görüşe yöneltilen eleştiriler etraflıca işlenmiştir. Nihayet, çalışma bu iki görüş arasındaki en belirgin pratik sonuç olarak karşımıza çıkan cezalandırıcı tazminat kurumunun değerlendirilmesi ile sonuçlandırılmıştır.
Keywords : Haksız fiil, zararın telafisi, zararın önlenmesi, hukuk ve ekonomi, cezalandırıcı tazminat