Sûfî kalplerin Nahvi: Abdulkerīm el-Ḳuşeyrī’nin Er-Risāle fī’n-Naḥvi’l-Muevvel adlı eseri

Authors : Ali Fahri DOĞAN, Hülya KÜÇÜK

Pages : 65-86

Doi:10.1501/Ilhfak_0000001378

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2013-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Geçmişte pek çok âlimin ilimleri bir bütün ve birbirinin tamamlayıcısı olarak görerek muhtelif ilim dallarında bilmeleri gereken her şeyi tedris etmeleri, bir ilimde derinleşen kimsenin bu ilmin kaidelerini başka ilimlere de transfer edebileceği ve o ilimlerde de söz sahibi olabileceği düşüncesini doğurmuştur. Buradan hareketle, tasavvufu iyi bilen bir kimse, diğer ilimleri onun dilinden konuşturabilir, yani onlarda tasavvufu görebilir ve anlatabilir. Tasavvufun, Arapça grameri veya daha özel olarak nahiv ilmiyle anlatımı, ilimler arasındaki bu tür kesişmeler için sıra dışı bir örnek oluşturmaktadır. Bu makalede, sûfî kimliğiyle meşhur Abdulkerīm el-Ḳuşeyrī’nin nahiv ve tasavvuf arasında kurduğu bağlantıyı anlatan enNaḥvu’l-Mu evvel adlı eseri incelenecektir. Bu eserinde el-Ḳuşeyrī, nahiv kurallarını yeni bir yaklaşımla sunmakta ve ele aldığı terimleri ve kuralları tasavvufî yorumlarla açıklamaktadır. El-Ḳuşeyrī’nin harflere yüklediği mistik manaların, eseri ḥurūf ilminin meraklıları için ilginç hale getirmesinin yanında el-İazzālī ve İbn al- Arabī’nin bu anlamda el-Ḳuşeyrī’den etkilenmiş olmaları ihtimalinden de bahsedilebilir
Keywords : Tasavvuf, Nahiv, Ḥurūf, el Ḳuşeyrī