SİVAS’TA YETİŞEN SALVİASP. (ADAÇAYI) BİTKİSİNDEN ELDE EDİLEN RENKLER VE HASLIK DEĞERLERİ

Authors : Hülya KAYNAR, Emine TONUS

Pages : 123-135

Doi:10.17343/ejovoc.76253

View : 17 | Download : 5

Publication Date : 2014-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Yüzyıllar boyunca bilinen ve uygulanan bitkisel boyacılık, günümüzde tekrar eski önemini kazanmış ve tüketici tarafından, bu ipliklerle dokunan ürünler tercih edilir duruma gelmiştir. Pek çok boya bitkisi yetişen yurdumuzda, bitkisel boyalı ipliklerin kullanıldığı yörelerden biri de Sivas’tır. Kalitesi ve ünü dünya çapına yayılan Sivas halılarının tarihi geçmişi, uzun yıllara dayanmaktadır. Bu halı iplerinin boyanmasında, adaçayı, ceviz, havacıva, karamuk, kızılçam, muhabbet çiçeği, sığırkuyruğu ve sütleğen bitkileri önemli bir yere sahiptir. Yapılan bu araştırmada, salvia sp. insert ignore into journalissuearticles values(adaçayı); incelenmiş olup, bitkiden elde edilen renkler, bu renklerin yün halı iplikleri üzerindeki ışık, sürtünme ve su damlası haslıkları belirlenmeye çalışılmış ve en ideal mordan oranı tespit edilmiştir. Bitkiler, yüne göre %100 oranında karıştırılarak, 1 saat süreyle kaynatılmış ve sıcak ekstraktlar hazırlanmıştır. 5 adet mordan, yüne göre, %2 ve %4 oranlarında kullanılarak 80 adet mordanlı, 8 adet de mordansız boyama yapılmıştır. Boyanmış yün ipliklerinden elde edilen renkler adlandırılarak, bu renkler üzerinde ışık, sürtünme, su damlası gibi haslıklar incelenmiştir
Keywords : Adaçayı, bitkisel boya, haslık