Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocuk ve Ergenlerde Empati Becerileri, Duygusal Yüz İfadelerini Tanıma ve Akran Zorbalığı

Authors : Elif Gökçe Ersoy Şimşek, Tülin Fidan

Pages : 78-85

View : 22 | Download : 29

Publication Date : 2024-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :GİRİŞ: Bu çalışmada Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı olan çocuk ve ergenlerde empati becerilerinin, duygusal yüz ifadelerini tanıma becerilerinin ve akran zorbalığına uğrama ve maruz kalma durumlarının kontrol grubu ile karşılaştırılması ve empati becerileri ile akran zorbalığına arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. YÖNTEMLER: Çalışmamıza DEHB tanısı konmuş, 8-16 yaş 65 çocuk ve ergen dahil edilmiştir. Kontrol grubuna 60 sağlıklı çocuk ve ergen dahil edilmiştir. Olguların değerlendirmesinde Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli, KASİ Empati Eğilim Ölçeği, Gözlerden Akıl Okuma Testi ve Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği kullanılmıştır. BULGULAR: Çalışmamızda; ergen DEHB grubunda duygusal ve bilişsel empati becerilerinin kontrol grubundan daha düşük olduğu saptanmıştır. DEHB grubu ile kontrol grubu duygusal yüz ifadelerini tanıma açısından karşılaştırıldığında çocuk ve ergenlerde gruplar arasında fark saptanmamıştır. Ergenlerde DEHB\'si olan grubun kontrol grubuna göre daha fazla sözel zorbalık yaptığı ve zorbalığa daha fazla maruz kaldığı saptanmıştır. Ergenlerde bilişsel empati becerileri ile zorbalık yapma ve zorbalığa maruz kalma arasında negatif ilişki olduğu saptanmıştır. Ergenlerde duygusal yüz ifadelerini tanıma ile zorbalık yapma arasında da negatif ilişki olduğu saptanmıştır. Bilişsel empati becerilerindeki zayıflık ile akran zorbalığı arasında ilişki olduğu sonucuna varılmıştır. SONUÇ: DEHB’nin ergenlerde empati becerilerini etkilediği, bilişsel empati ile akran zorbalığı arasında ilişki olduğu; bu nedenle de DEHB’si olan çocuk ve ergenlerin akran zorbalığı açısından risk altında olduğundan söz edilebilir.
Keywords : Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, empati, akran zorbalığı