Eşitsizlik ve Toplumsal Tabakalaşma Açısından Vatandaşlık Üzerine Sosyolojik Bir Analiz

Authors : Fuat GÜLPINAR

Pages : 81-109

Doi:10.1501/SBFder_0000002239

View : 10 | Download : 5

Publication Date : 2012-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, özellikle ulus-devlet içindeki anlamı, işlevi ve yapısına odaklanarak, vatandaşlık olgusunun ortaya çıktığı Antik Yunan’dan günümüze kadar siyasal, toplumsal ve ekonomik olarak daima eşitsiz bir içeriğe sahip olduğuna işaret etmektedir. Bu açıdan, çalışmada esas olarak vatandaşlık kurumunun ulus-devlet içinde sağladığı ulusal bütünleşmenin yanında, her ulus-devletin kendi vatandaşlık tanımının dışında kalan bazı grupları mutlaka dışarda bıraktığı ve bu dışlanan -özellikle göçmenler ve dezavantajlıgruplar açısından vatandaşlığın daima dışlayıcı ve ayrımcı sonuçları olduğu analiz edilmiştir. Bu çalışmada, ilk olarak, vatandaşlığın Antik Yunan’dan itibaren modern ulus-devlet sınırları içerisinde ortaya çıkışına kadar geçirdiği dönüşümler kısaca ele alınacaktır. Daha sonra, siyasal alanla ekonomik alanı birbirinden mutlak olarak ayrıştıran ulus devletin liberal mantığı ve uygulamaları içinde vatandaşlık ile sağlanan siyasal eşitlik anlayışının, sosyal ve ekonomik eşitsizliği görünmez kıldığı fikri üzerinde durularak, vatandaşlık kurumunun eşitlik ve toplumsal tabakalaşmayla olan ilişkisi ele alınmıştır. Çalışmada ayrıca, ulus-devlet içindeki vatandaşlığın göçmenler açısından nasıl bir hiyerarşiye yol açtığı analiz edilerek, “resmi” ve “uygulama”daki vatandaşlık arasındaki farklılıklara dikkat çekilmektedir. Sonuç olarak, vatandaşlığın ekonomi-politik açıdan analizini yapmaya çalışan bu çalışma eşitlik ve demokrasi için vatandaşlık olgusunun sağladığı siyasi eşitliğin yeterli olmadığını bunun yanında sosyal ve ekonomik eşitliğin de sağlanması gerektiğini öne çıkarmaktadır.
Keywords : Vatandaşlık, ulus devlet, eşitlik, tabakalaşma, göçmenler