Measuring the Decline of Parliaments: New indicators and Turkey as an Illustrative Case

Authors : Mehmet Kabasakal

Pages : 269-289

Doi:10.1501/SBFder_0000002497

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2018-03-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Parlamenter sistemler tarihsel olarak halkın gücünü temsil etmişler ve parlamentonun üstünlüğüne dayanmışlardır. Yürütmenin parlamentonun içinden doğması, yasama ve yürütme gücü arasındaki çizgiyi belirsizleştirmekte ve güçler arasında bir ayrımdan çok bir kaynaşmayla sonuçlanmaktadır. Bu nedenle, parlamentonun yürütmeye oranla göreli gücü incelemeye değer bir konu olmuştur. Bununla beraber, bazı ampirik çalışmalar birçok parlamenter demokraside yürütmenin yasama karşısında gücünü artırdığını göstermiştir. Parlamentoların güç kaybı popüler bir araştırma konusu haline gelince, bu güç kaybıyla ilgili göstergeler geliştirilmesi de öncelik kazanmıştır. Bu yazı, parlamentoların güç yitirmesi konusundaki çalışmalarda kullanılan göstergeleri yeniden ele almakta; yaygın olarak kullanılan iki göstergeye - hükümetlerin görev sürelerinde istikrar ve hükümetlerin parlamentoya karşı duyarlılığı- ek olarak, “parlamentoların hükümet değişikliğindeki rolü” ve “parlamentoların yasa yapma yeteneği” başlığıyla iki yeni gösterge ortaya koymaktadır. Daha sonra bu dört gösterge örnek ülke olarak Türkiye’ye uygulanmakta ve parlamentonun gücündeki değişim incelenmektedir. Ana göstergelerle ilgili veriler tümüyle aynı yönde olmasa da, 1980’den sonra Türkiye’de parlamentonun üstünlüğünden güçlü yürütmeye doğru büyük ve hızlı bir kuvvet aktarımını ortaya koymaktadır.
Keywords : Parlamentoların Güç Yitirmesi, Kuvvetler Ayrımı, Yürütmenin Gücü, Lider Hegemonyası, Türkiye