İstiklal Marşı’nın Yapısal Analizi

Authors : Yiğit Can EYÜBOĞLU

Pages : 77-88

View : 10 | Download : 6

Publication Date : 2023-01-30

Article Type : Other Papers

Abstract :Millî değerlerin sağlanmasında marşlar ön plana çıkmaktadır. Türkiye’nin millî marşı İstiklâl Marşı’dır. Bu çalışma ile İstiklâl Marşı’nın yapısı incelenmiş ve söz-müzik uyumu yapısal açıdan ele alınmıştır. Bu araştırma doküman analizi tekdiğinin kullanıldığı betimsel bir çalışmadır. Veriler hem doküman analizi hem de geleneksel müzikal analiz kullanılarak toplanmıştır. Analiz hem müzikal tasarım hem de tonal tasarım bakımından yapılarak sonrasında söz-müzik uyumu incelenmiştir. Ulaşılan sonuçlar: 1. İstiklâl Marşı’nın toplam 12 ölçüdür ve üç dörtlük eksik başlayacak şekilde dört/dörtlü ölçü ile ölçülenmiştir. 2. Marş içinde 5 tip nota değeri ve tartım kullanılmıştır. Bu nota değeri ve tartımların sıralanışı her bölmenin içinde kendi başına tutarlıdır. 3. Müziğin armonik formu ABACA şeklindedir. Mi minör başlayan müziğin ilk modülasyonu la minöre, ardından tekrar mi minöre, sonrasında Sol Majöre ve nihai olarak tekrar mi minöre şeklindedir. 4. Müziğin 26 vuruşunda tonik akoru, 22 vuruşunda da Dominant akoru kullanılmıştır. Armonik yapıda tespit edilen bu sadeliğe müziğin formunda ve ritmik yapısında karşılaşılmamıştır. Bundan dolayı marş için armonik olarak sade, formal ve ritmik olarak karmaşık denebilir. 5. Yapılan sadeleştirme sonucunda İstiklâl marşının formunun a1’in geliştirilmesinden ortaya çıktığı görülmektedir. 6. Söz ve yapı ilişkisi incelendiğinde mısraların müzikte kapladığı yer açısından bir dengesizlik gözlenmiştir. Örneğin, şiirin birinci mısrası için müzikte 4 ölçü ayrılırken, daha fazla hece sayısına sahip olan ikinci mısra için 2 ölçü ayrılmıştır. Mısralar ile müzik arasındaki ortantısızlık bazı sözcüklerin kısa süre içine sıkıştırılmasına sebep olmuştur. 7. Müziğin %33,3’ünü birinci mısra, %18,2’sini ikinci mısra, %24,2’sini üçüncü mısra ve %24,3’ünü dördüncü mısra kaplamaktadır.
Keywords : Müzikal form, Millî marş, Armonik analiz, İstiklâl Marşı, Ekrem Zeki Üngör