19. ASRIN AİLE MESELELERİNE MİZAHİ BİR PENCEREDEN BAKMAK // LOOKING AT FAMILY MATTERS OF THE 19TH CENTURY FROM A HUMOUR WINDOW

Authors : Derya KILIÇKAYA

Pages : 300-316

Doi:10.35452/caless.2021.15

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Aile bağları, ailede annelik babalık rolü, aile kurmak ve aile olmak, evlilikte eşlerin birbirlerine karşı tutumları, sadakatsizlik gibi konular, 1870’lerin Osmanlı Devleti’nde de söz konusu edilirdi. Boşanmaya sebep olabilecek nitelikte sorunlar yaşayan o dönemin İstanbullularının durumu, toplumsal alt yapıyı gözler önüne sermektedir. 19. asır Osmanlı toplumunda görülen kimi aile meseleleri ise dönemin mizah gazetelerine yansımıştır. Aile yapısında görülen ve bir türlü anlam verilemeyen, o dönem için tuhaf karşılanan kimi durumları, dönemin mizah gazeteleri ele almışlardır. Gülmece niteliği taşıyan yazı ve karikatürlerle toplumun aile yapısındaki kimi aksaklıkları dile getiren bu yayınlar, kendilerince sorumluluklarını yerine getirmişlerdir. Aile kurmanın ve aile olabilmenin o dönem için de zor olduğu, aile bütünlüğünü muhafaza edebilmenin ise etkileyici dış faktörler karşısında güç olduğu anlaşılmaktadır. Özellikle, aile bireyleri arasındaki çarpıcı ilişkiler, gazeteler tarafından ele alınmış ve eleştirilmiştir. Aile fertleri arasındaki içten bağlılık, para konusunda gösterilen tutumsuzluk, parası olmayan aile bireylerinin yaşadığı sorunlar, çocukların eğitimi ve görgüsü gibi konularda yaşanan aksaklıkların bu dönem mizah gazetelerine yansıdığı görülmektedir. Bu yazıda 1870’li yıllarda yayımlanmış Hayâl, İbretnümâ-yı Âlem, Latife, Diyojen ve Letâif-i Âsâr isimli gazetlere yansıyan aile ile ilgili meseleler ele alınıp incelenecektir.
Keywords : Aile, Osmanlı, Mizah, Gazete, Mesele