Bitkilerde Aktif Oksijen Türleri ve Oksidatif Stres

Authors : Ali DOĞRU

Pages : 205-226

Doi:10.38001/ijlsb.691600

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2020-08-15

Article Type : Review Paper

Abstract :Aerobik organizmalar için oksijen vazgeçilmez bir moleküldür. Biyotik ve abiyotik stres faktörleri altında bitkilerde elektron taşınımı ile ilgili reaksiyonlar aktif oksijen türlerinin oluşum hızını artırır. Bu reaksiyonlarda elektronlar stres faktörlerinin etkisiyle asıl hedef molekül yerine oksijene verilir. Bu şekilde başlayan zincirleme reaksiyonlar bitki dokularında süperoksit radikali, hidrojen peroksit ve hidroksil radikali gibi aktif oksijen türlerinin birikim göstermeye başlamasına yol açar. Antioksidant sistemin yeterince aktive edilememesi durumunda oldukça reaktif olan aktif oksijen türleri hücresel bileşenlere zarar vermeye başlar. Bu olay oksidatif stres olarak bilinir. Aktif oksijen türleri bitki hücrelerindeki birçok organelde oluşabilir. Kloroplastlar bitki hücrelerinde aktif oksijen türlerini oluşturma kapasitesi bakımından en aktif organellerdir. Bunun dışında mitokondriler, peroksizomlar, endoplazmik retikulum gibi organellerle apoplastik bölgede de aktif oksijen oluşumu gözlenir. Stres koşulları altında sekonder bir stres olarak ortaya çıkan oksidatif stres tarımsal verimliliği tehdit eden en önemli faktör olarak kabul edilmektedir. Bu derlemede bitki hücrelerinde aktif oksijen türlerinin oluşumuna neden olan metabolik olaylar, bu bileşiklerin kimyasal özellikleri ve oksidatif hasar oluşturma mekanizmaları tartışılmıştır.  
Keywords : Aktif oksijen türleri, Bitki, Oksidatif stress