İnsan Endojen Retrovirüslerin Kanserle Olan İlişkisinin İncelenmesi

Authors : Abdullah KARAMAN, Elif KARLIK

Pages : 110-130

Doi:10.38001/ijlsb.1028013

View : 19 | Download : 12

Publication Date : 2022-04-15

Article Type : Review Paper

Abstract :Transpozonlar, genomdaki yerlerini değiştirebilme özelliğine sahip olan hareketli DNA parçalarıdır. Transpozonlar genomdaki yer değiştirme işlemini, transpozisyon olarak adlandırılan bir mekanizma ile gerçekleştirmekte ve sahip oldukları transpozisyon mekanizmasına göre DNA ve RNA transpozonları olarak iki alt sınıfa ayrılmaktadırlar. Retrotranspozonlar olarak da adlandırılan RNA transpozonları, insanın evrim sürecinde önemli rol alan endojen retrovirüsleri insert ignore into journalissuearticles values(ERV); içermektedir. İnsan genomunun yaklaşık %8’ini oluşturan insan endojen retrovirüsleri insert ignore into journalissuearticles values(HERV); 3 sınıf altında toplanmakta olup ikinci sınıfta yer alan insan endojen retrovirüs K insert ignore into journalissuearticles values(HERV-K);, insan genomuna yakın sayılabilecek bir zamanda entegre olan, insan genomundaki en aktif HERV’dir. HERV-K’nın gen anlatım analizleri incelendiğinde, ovaryum, meme ve deri kanseri gibi çeşitli kanser türlerinin ortaya çıkmasında HERV-K’nın rol aldığı görülmektedir. HERV’lerin kanser gelişimi ile olan ilişkisi uzun süredir araştırılmaktadır. Kanser hücrelerinde HERV proteinleri saptanmış olsa da HERV’lerin kanser gelişimindeki rolü kesin olarak anlaşılamamıştır. Son dönemde yapılan çalışmalar kanser hücrelerinde yüksek seviyede anlatım yaptığı gösterilen HERV proteinlerinin, kanser tedavisinde rol alan immün yanıt için ana hedef olarak kullanılabileceğini ortaya koymaktadır. Histon deasetilaz inhibitörleri ve kontrol noktası inhibitörlerinin kombinasyonundan oluşan yeni yaklaşımlar da kanser tedavisinde kullanılmak üzere test edilmektedir. HERV anlatımı, interferon tip 1 yanıtını etkinleştiren, sitozoldeki tek iplikli RNA’nın kalıp tanıma reseptörlerini aktive ederek immün sistem yanıtını başlatmaktadır. Bunun sonucunda CD8 T hücreleri tarafından gerçekleştirilen kanser hücresi tanınması arttırılarak kanser gelişiminin engellenebileceği öngörülmektedir. Histon deasetilaz ve kontrol noktası inhibitörlerinin kombinasyonundan meydana gelen bu yeni yaklaşım, anti-tümör aktivitesini arttırarak kanser tedavisinde yeni bir umut oluşmasına olanak sağlayacaktır.
Keywords : Transposon, İnsan Endojen Retrovirüsleri, Kanser