Barışın Sosyal İnşasında Eğitim: Sırbistan’daki Tarih Ders Kitapları Üzerinden Bir Değerlendirme

Authors : Fatma Anıl ÖZTOP, Amila JAGANJAC, Ertan EFEGİL

Pages : 102-134

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2021-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Eğitimin barış inşasının önemli bir parçası olması, bu çalışmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Bu noktadan hareketle, mevcut çalışmanın araştırma konusu, barış inşasında eğitimin rolüdür. Tarihsel olayların anlatımında, ders kitaplarının kritik birer referans kaynağı olduğu düşüncesinden hareketle, barış inşasında eğitimin rolünün ele alındığı bu çalışmanın odak noktası, tarih ders kitaplarıdır. Barış inşasında, tarih kitaplarının önemli bir yer tutmasının temel noktası ise, öğrencilerin algılarının ve tutumlarının belirlenmesi ile kimliklerinin oluşumunda önemli rol oynamasından ileri gelmektedir Buna göre, bu çalışma barış inşasında eğitimin rolünü, Sırbistan’a ilişkin yedi farklı tarih ders kitabı üzerinden karma yöntem çerçevesinde incelemektedir. Bu noktada mevcut çalışmanın temel iddiası, karşılıklı hoşgörüyü teşvik etmeyen eğitim anlayışının barışın sosyal inşasına olumsuz yönde katkı sağlayacağıdır. Bu çalışmanın önemi ise, kapsayıcı bir eğitim yaklaşımının gruplar arasında uzlaşıyı sağlama potansiyeline sahip olmasından ileri gelmektedir. Dolayısıyla, çalışmanın amacı, barış çalışmalarında eğitimin önemine dikkat çekmektir. Ulusal tarih anlatımına ilişkin örneklerden elde edilen veriler incelendiğinde, çatışma odaklı içeriğin oluşturduğu kısım her kitapta farklı oranlarda görülmektedir. Ayrıca, dönemsel anlatımlarda da farklılığın olduğu tespit edilmiştir. Analizde ortaya çıkan bulgular eğitimin doğrudan çatışmaya neden olmadığı, ancak çatışmanın oluşumunda rol oynadığı yönündedir. Dolayısıyla, eğitim vasıtasıyla topluma nasıl mesajların aktarıldığı oldukça önemlidir. Buna göre, tek taraflı anlatımlar, gruplar arası farklılıkların daha da hissedilmesine olanak sağlarken, “öteki” algısının sınırları daha da keskinleşmekte ve bu sayede şiddet normalleştirilmektedir.
Keywords : barış inşası, çatışma, eğitim, Sırbistan