Türkiye’de Mimarlık Alanında Antropometrik Veri Bankası Oluşturmaya Yönelik Bir Bakış Açısı: Caesar Projesi

Authors : Serkan SİPAHİ, Şebnem ERTAŞ

Pages : 167-184

Doi:10.21602/sduarte.520422

View : 9 | Download : 5

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilgisayar teknolojisinin gelişimiyle birlikte Bilgisayar programları her alanda kullanılmaya başlanmıştır. Antropometri bilimi de ölçüm teknikleri ve toplanan ölçümlerin veri olarak saklanması ve kullanılması işlemlerinde özellikle son yıllarda bilgisayardan faydalanmaktadır. Bu durum; geleneksel antropometrik ölçüm teknikleri dışında yeni ölçüm tekniklerini ortaya çıkarmış ve özellikle bilgisayar teknolojisinin kullanarak uluslararası alanda antropometrik veri bankası oluşturulma çalışmalarında artış yaşanmasına neden olmuştur. Türkiye’de ise henüz bilgisayar teknolojisinden yararlanılarak ülke genelinde bir çalışma yapılmamıştır. Türkiye’de bu alanda bir çalışma yapılmamış olmasının bölgeler arası koordinasyon eksikliği ile 3d ölçüm cihazlarının ülkemizde yaygınlaşmaması gibi çok çeşitli sebepleri vardır. Antropometri çalışmaları; farklı disiplinlerde ele alınan bir bilim dalı olup, kullanıcı odaklı tasarımlar oluşturulurken özellikle mimarlık ve iç mimarlık alanında önem kazanmaktadır. Neufert ve Time Saver Standards gibi antropometrik verilere dayalı kaynaklar; mimarlık ve iç mimarlık alanları için her dönem önem taşımaktadır. Ancak bu kaynaklar standart bazı ölçüler dışında Türkiye’deki antropometrik verilerle örtüşemeyebilmektedir. Bu nedenle mimarlık ve iç mimarlık alanları için ülkemiz ölçü standartları oluşturulmasında ilk adım olarak kapsamlı bir antropometri çalışması yapılması; birçok mekânsal ölçünün Türkiye’deki kullanıcı ölçülerine uyumunu kolaylaştırabilir. Bu çalışma kapsamında; Türkiye’de antropometrik verileri bilgisayar teknolojisi aracılığıyla elde edebilme adına dünyadaki antropometrik araştırmalar incelenmiştir. Dünya’da yapılan projeler arasında NATO tarafından başlatılan; Amerika ve Avrupa tarafından ortak yürütülen Caesar projesinin; hem iki kıtayı kapsayan büyük bir çalışma olup aynı zamanda farklı ölçüm tekniklerini kullanabilen esnek bir yapısının olması sebebi ile Türkiye’nin rahatlıkla katılabileceği veya kendisine model alabileceği bir proje olarak görünmektedir. Bu doğrultuda; ölçü standartları konusunda mimarlık alanında faydalı olacağı düşünülen bir kaynakça oluşturulması için mevcut ölçüm teknikleri yerine Caesar projesi modeli üzerinden uygulama adımları önerilmiştir. Süreçte,   Caesar projesinin yeri ve ülkemiz açısından uygulanabilirlik konusundaki artıları; Caesar projesinde kullanılan yaş aralıkları, ölçüm tekniği, ölçü çeşit sayısı, örneklem sayısı ve örneklem alanlarının seçimleri incelenmiş; İncelenen veriler neden sonuç ilişkisi içerisinde irdelenerek Türkiye’de uygulanabilirlik durumu ortaya konulmuştur.
Keywords : Antropometri, Caesar Antropometri Projesi, Antropometri ve Türkiye, Mimarlık ve Antropometri