Anadolu Selçuklu Sanatında Ab-ı Hayat Sembolizmi

Authors : Başak ÇORAKLI

Pages : 189-210

Doi:10.21602/sduarte.681099

View : 9 | Download : 6

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :En eski çağlardan başlayarak ölümlülüğünü bilen ve ölüm acısını tadan insanlığın en büyük arzusu ebedi hayata kavuşmak olmuştur. Bu nedenle çeşitli kültür ve inanç sistemlerinde, mitler ve efsanelerde ölümsüzlük ya da gençlik veren ab-ı hayat temalı anlatılar oluşmuştur. İçeni ebedi hayata kavuşturduğuna inanılan bu efsanevi su, hayat suyu, bengisu, gençlik çeşmesi, hayat kaynağı gibi çeşitli isimlerle anılmıştır. Hayat suyunun mitler, efsaneler, edebi eserler ve hadis kaynaklarındaki anlatılarına kısaca değinileceği bu makalenin ana noktasını, Anadolu Selçuklu çini sanatında karşımıza çıkan az sayıdaki ab-ı hayat sembolizmi içeren temaların kompozisyon ve ikonografik açıdan incelenmesi oluşturmaktadır. Ab-ı hayat içeren kadeh, vazo veya kantharos tipi kapların yer aldığı farklı ikonografi ve kompozisyonlarda karşımıza çıkan çini örnekleri dönemin taş eserlerindeki örnekleri ile birlikte ele alınarak temanın kültürel etkileşimleri ve ikonografik seyri açısından değerlendirilecektir.
Keywords : Ab ı Hayat, Anadolu Selçuklu, Çini