Geç Osmanlı–Erken Cumhuriyet Matbuatında Kadınlar ve Sabiha Sertel’in Sanat Yönetmenliği

Authors : Ömer DURMAZ, Özlem ÖZKAL

Pages : 654-671

Doi:10.21602/sduarte.977864

View : 9 | Download : 11

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Gazeteci, yayıncı ve yazar Sabiha Sertel’in kariyerinde dikkate değer bir unsur olan, görselliği öne çıkaran çalışmaları, grafik tasarım ve basılı kültür tarihi açısından önemli bir konuma sahiptir. Öte yandan, Sabiha ve Zekeriya Sertel çiftinin görsel dilin çarpıcılığını kullanan yayıncılığı, mesleki tarihyazımı içerisinde kapsamlı biçimde incelenmemiştir. Araştırma, tasarım tarihi perspektifinden, Sabiha Sertel’in görsel okur-yazarlığını iki ana bölüm üzerinden incelemektedir. İlk bölümde, kadınların Osmanlı dönemindeki yayıncılık faaliyetleri, arka plandaki dinamikleriyle birlikte sunulmaktadır. Bibliyografik verilere dayanarak kadın yayınlarının oluşturduğu etkileşim ağı görselleştirmekte ve Sabiha Sertel’in bu ağ dinamikleri içerisindeki kişisel konumu tanıtılmaktadır. İkinci bölüm, Sabiha Sertel’in sanat yönetmenliğiyle tanışmasına, mesleki yaklaşım ve deneyimlerine yoğunlaşmaktadır. Gerek Sertel’in kendi dilinden aktardığı deneyimler, gerekse üretiminde rol aldığı kapak ve sayfa tasarımlarından örnekler analiz edilmiş ve sanat yönetmenliği olarak nitelendirilebilecek özellikleri açıklanmıştır. Son kısımda ise Sertellerin yazınsal içeriği görsel unsurlarla buluşturmaya yönelik bilinçli bir tavır sergilemeleri, birlikte çalıştıkları resimlemeciler ve uyguladıkları görsel yenilik üzerinden irdelenmiştir.
Keywords : Sabiha Sertel, Sanat Yönetmenliği, Basılı Kültür, Tasarım Tarihi, Zekeriya Sertel