İklim Değişikliğine Eko-Morfolojik Yaklaşım: Kentsel Çeper Kuşak Alanları

Authors : Çağla GÖRGÜLÜ, Lale GÖRGÜLÜ

Pages : 72-99

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Ekosistem kapasitesinin aşılmasıyla başlayan iklim değişikliği küresel boyutta bir tehdit oluşturmaktadır. Gelecekte doğal kaynakların kullanımında ortaya çıkacak uluslararası anlaşmazlıklar, enerji akışlarının ve ekosistem dengesinin bozulması, biyolojik çeşitliliğin azalması, kuraklık, kıtlık, salgın hastalıklar sonucu gerçekleşecek kitlesel ölümler iklim değişikliği kaynaklı yaşanacak başlıca sorunlardır. Morfolojik bölge tanımlayan kentsel çeper kuşak alanları, sahip olduğu özgün ekolojik değerler bakımından iklim değişikliği ile mücadelede potansiyel oluşturmaktadır. Günümüzde endüstride ve teknolojide yaşanan gelişmeler sonucu kentlerde artan nüfus ve yapı yoğunluğu, iklim değişikliğinin kentlerdeki etkisini arttırmaktadır. İmar baskısıyla çeper kuşak alanlarının özgün karakterini kaybetmesi iklim değişikliği ile mücadelede ekolojik planları sürdürülebilir, kapsayıcı ve etkin olmaktan uzaklaştırmaktadır. Kentsel çeper kuşakların ekolojik açıdan sağladığı avantajların iklim değişikliğinin etkilerini azaltıcı politikalarla birlikte değerlendirilmesi önem taşımaktadır. Tespit edilen sorunların çözümüne yönelik olarak ekolojik planlama yaklaşımlarının ve morfolojik açıdan gelişimi yönlendirici çeper kuşak planlamasının bütünleşik olarak ele alındığı eko-morfolojik yaklaşım benimsenmektedir. İklim değişikliği sonucu etkileri çok boyutlu olan felaketlere karşı çeper kuşakların ekolojik planlara ve iklim eylem planlarına altlık oluşturması sürdürülebilirliği sağlayacaktır. Bu çalışma iklim değişikliği ile mücadelede en son araştırmaları sunmakta ve şehir planlama disiplininin etkinliğinin tartışılmasıyla mevcut boşlukları tanımlamaktadır. İklim değişikliği ile mücadelede ekolojik planlama ve kentsel morfolojinin bütünleşik olarak ele alınması gelecekteki kentsel eko-morfolojik araştırmalar için bir vizyon sağlamaktadır.
Keywords : iklim değişikliği, kentsel çeper kuşak, ekolojik planlama, kentsel morfoloji, ekomorfolojik yaklaşım